1959 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 243

200

J. LEVER

opstelling van een „god-hypothese", god is voor hem een vakwetenschappelijke noodzaak. Wanneer hij immers een bepaald vraagstuk, zoals bv. het eerste ontstaan van het leven of de mysterieuze koers van de evolutie, niet met behulp van de waarschijnlijkheidsrekening kan interpreteren, dan roept hij een god te hulp, als een factor, een „antikans". In principe komt zijn opvatting dan ook daarop neer, dat wij het bestaan en het handelen van God met ons wetenschappelijk apparaat kunnen aantonen. Hij vervalt hiermee in dezelfde grandioze misvatting, zij Tiet dat zij ons wetenschappelijker kan voorkomen, als onze voorouders, die ook wetenschap en geloof, alsof deze van gelijke aard zijn, dooreen mengden. Een nieuwe, een betere, berekening zou echter wel eens de god-factor overbodig kunnen maken, of op een andere plaats wenselijk doen zijn, zoals in het verleden zoveel vermeende geloofspunten door nieuwe ontdekkingen in de vorm, waarin zij gesteld werden, onhoudbaar bleken te zijn. Bij du Noüy vinden wij, vervolgens, in de grond van de zaak ook niet de erkenning van een openbaring van God. Hij geeft wel toe dat de klassieke religies Gods-kennis bezaten, maar ook deze was weer aan een faculteit van de mens te danken. Ditmaal niet aan zijn verstand, maar aan zijn intuïtie. Ten slotte wordt bij du Noüy het evangelie van Christus van zijn kracht beroofd, wanneer Deze als een soort mutant, die de evolutie ver vooruit was, geheel in de keten van de evolutie wordt opgenomen. De moeilijkste auteur om te beoordelen is zonder twijfel Teilhard de Chardin. Moeilijk om de vaak grote ingewikkeldheid van zijn betoog, maar ook moeilijk omdat nog lang niet al zijn werk is gepubliceerd. Wanneer wij hem hier dan toch beoordelen, moet dit onder veel voorbehoud worden gedaan. De hoofdbedoeling van Teilhard is zonder meer duidelijk. Hij wenst a.h.w. met het christendom overnieuw te beginnen in de natuurwetenschap. Hij is een diep gelovig christen en is er daarom van overtuigd dat slechts het christelijk geloof de wereld uit de impasse kan helpen. Dit is echter een wereld die in steeds sterkere mate door het natuurwetenschappelijk denken wordt beheerst. Daarom acht hij een synthese, een verzoening tussen natuurwetenschap en christelijk geloof een eerste vereiste. Hij neemt daartoe de wetenschap dan ook in al haar consequenties en met al haar theoriën en hypothesen, en probeert dan te laten zien dat wanneer de visie van de moderne mens op de ontwikkeling van deze cosmische werkelijkheid op de meest radicale wijze wordt doorgedacht en alle lijnen worden doorgetrokken, men

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen