1960 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 285

CARL WILHELM IDELER (1795-1860) door A. L. JANSE DE JONGE

I. Het was deze zomer honderd jaar geleden dat Ideler het tijdelijke met het eeuwige verwisselde. Zijn naam wordt nog telkens genoemd wanneer het ontstaan van de meer moderne vormen van de psychiatrie ter sprake komt. Ideler die in 1795 geboren werd heeft van zeer nabij een belangwekkende en interessante phase in de ontwikkeling van de psychiatrie meegemaakt en heeft op zijn wijze ook bijgedragen tot de evolutie van deze wetenschap. Het is met name in „Geloof en Wetenschap" wel op zijn plaats enkele ogenblikken stil te staan bij het werk van deze figuur, voornamelijk hierom, omdat Ideler ten nauwste betrokken was bij de belangrijke vragen naar de geesteswetenschappelijke problemen van de psychitrie. De eerste helft van de 19e eeuw is in dit opzicht vooral zo interessant, omdat juist in deze tijd de splitsing tussen natuurwetenschappelijke en geesteswetenschappelijke benadering van de psychiatrische problemen aan het licht trad. Meestal wordt deze problematiek gekenschetst door de strijd tussen de zogenaamde „psychici" en „somatici". Natuurlijk is een dergelijke onderscheiding altijd ietwat kunstmatig, maar de wetenschappelijke werkers in die tijd hebben haar zelf gebruikt en vaak ontstonden er, met name in Duitsland, heftige disputen over de aard en methoden der psychiatrie, disputen die vooral in de strijd tussen psychici en somatici aan de dag traden. Ideler heeft deze strijd van zeer nabij meegemaakt en hij wordt nog altijd genoemd als een van de vertegenwoordigers der psychici. Het zal bij ons overzicht van Idelers werk blijken dat dit begrip „psychici" wat te eng is en dat het bij deze strijd in wezen gaat om de anthropologische grondslagen van de psychiatrie. Tegenwoordig wordt dan ook de naam Ideler vaak genoemd wanneer het gaat om een kenschetsing van de anthropologische psychiatrie. Het is bekend dat deze anthropologische richting in de psychiatrie niet van vandaag of gisteren is, maar haar wortels vindt in talrijke philosophisch getinte denkwijzen die in de loop der eeuwen invloed hebben uitgeoefend op de ontwikkeling van de geneeskunde in het algemeen en de psychiatrie in het bijzonder.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen