1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 170

134

DISCUSSIE

DISCUSSIE Van de discussie die ik me herinner als een gezellige en bemoedigende ervaring, zijn slechts enkele punten vastgelegd en zodanig weer te geven dat ze ook voor de lezer een zinrijk verband met het voorgaande vormen Op biologisch niveau waren er vragen naar mogelijke de levensduur beperkende factoren, zoals de gelimiteerde functionele activiteit van het organisme (dr L. Vlijm) of een beperkte hoeveelheid van bepaalde enzymen (ir A Mudde) Inderdaad is er, en wordt er nog, onderzoek in deze richtingen gedaan In het algemeen wil men deze limiterende factoren dan evolutionair verankerd zien, men zie hiervoor het boekje van Strehler ,,Time, Cells and Agmg" (Academie Press, 1962) Mijn bewering is echter dat het onderzoeken en nader definiëren van een dergelijk mechanisme vanzelf inhoudt dat wij het leren manipuleren Door exogene toevoeging van het beperkende enzym voorbeeld, maar eventueel ook door artificiële vervanging van orgaanfuncties Maar, zo werd m aansluiting hierop gesteld, een dergelijke manipuleerbaarheid mag toch met leiden tot de conclusie dat het leven (potentieel eindeloos is (prof van de Fhert, drs VeenendoM.l)'' Met eindeloos welk woord ik bewust koos m plaats van onsterfelijk, bedoel ik echter niet zozeer zonder einde als wel zonder legitiem einde Vanuit het natuurwetenschappelijk mensbeeld krijgen we geen zicht op ons einde, de dood hoort er niet bij het leven, doch is een vergissing of althans een tijdelijk tekort Vanuit andere gezichtshoeken behoort de dood wel bij het leven als achtergrond, als keerzijde, of zelfs als vervulling ervan Daarom sprak ik van een conflict tussen enerzijds sterfelijkheid, waarbij het leven niet per ongeluk doch naar zijn aard aardig is, en anderzijds eindeloosheid een ont-emdigd leven, zonder een eigen, een wezenlijk einde Maar is het niet zo, dat de dood geen probleem is voor wie, als Henoch, Simeon of Jacob, m vrede met zijn God leeft, vroeg drs Engel. En de biologische dood behoort toch ook niet wezenlijk tot het leven in Bijbelse zin, dat immers meer omvat dan het biologische leven (dr P. Huvjer)'' Voor dergelijke inzichten mogen we dankbaar zijn, maar het probleem IS mijns inziens dat onze huidige cultuurontwikkelmg tendeert naar het steeds problematischer worden van de relatie tussen leven en dood Dit is een zo onstuitbare ontwikkeling, en zo belangrijk voor het dagelijks levensgevoel, dat we er met van af zijn met te prediken dat het sterven onvermijdelijk doch overkomelijk is Om maar met te spreken van de dreiging van de dood als oproep tot bekering' Evenmin had het zm, toen destijds de medische ethiek ten opzichte van de bevallmg op de helling moest, te prediken „Met smart zult gij kinderen baren"! Wat moeten we dar wel prediken' Elk antwoord dat wij daar nu op geven kan niet anders dan misplaatst en aanmatigend zijn, want deze vraag zal ons nog vele generaties bezig houden Maar wat ons te doen staat IS zoeken naar de aanduidingen, naar de algemene themata die ons

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen