1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 251

RELIGIEUZE PROJECTIE ?

175

uit de mens, hoewel ik persoonlijk zelfs bij muziek en wiskunde daar moeite mee heb. Beide hebben ook iets van een absolute waarde of van een objectieve werkelijkheid die ik mij altijd meer als „geschonken" of „ontdekt" voorstel, dan als „geproduceerd" door de mens. Het woord „inspiratie" bij waarachtige kunst komt mij juist voor, en als wij spreken van een begenadigd kunstenaar dan ben ik geneigd dat letterlijk te nemen. Genade is een geschenk van de Ander, dus je kunt het moeilijk als een eigen prestatie opvatten. Maar dit terzijde, het gaat om het geloof. Ik vrees dat Sierksma mijn poging om iets te zeggen over het geloof zal herleiden tot, laten we zeggen, „typische Barthiaanse religiositeit van het midden der 20e eeuw, vindplaats West-Europa". Ik weet ook wel, dat de moeilijkheid juist is, dat óók het geloof zich uitdrukt in de sfeer van de religie, als het ware pas gestalte krijgt in de vormen en gebruiken van ons „godsdienstig leven", stolt in de belijdenissen. Maar gelukkig niet alléén in die religieuse sfeer, maar ook is er een omzetting van het hele leven en op de hoogtepunten is er een verwonderlijke vrijheid ten opzichte van de traditionele religieuse vorm (David die de toonbroden eet, Christus die de Sabbath schendt). Waarom wil ik de stelling van Sierksma liever omkeren? Niet de religie uit de mens verklaren, maar de mens uit de Openbaring. Omdat ik van Barth geleerd heb dat de mens véél te dicht op zich zelf staat om met enige zekerheid iets essentieels over zich zelf te kunnen zeggen. Hoe en wie we zijn, wat „menselijk" is en wat onmenselijk, dat kunnen we niet uit ons zelf weten, maar daarvoor moeten we luisteren. Het wordt ons gezegd door en getoond in de Mens Jezus Christus. Zijn waarachtig mens-zijn behoeft niet bewezen te worden uit het opsommen van de „delen" (lichaam, ziel en geest) die voltallig aanwezig zijn, maar spreekt ons toe uit zijn relaties met zijn medemensen, zijn geïnvolveerd zijn in hun leven en strijd, zijn medelijden en zijn toom, zijn „ter beschikking staan" (er zijn voor de anderen). Deze treffende woorden vond ik bij Van Buren (The Secular Meaning of the Gospel) een theoloog die Sierksma misschien wat beter zal „liggen" dan Barth. Ergens citeert Sierksma: „Magie, rite en religie treden op waar de kennis faalt". Het is zo suggestief en het klinkt zo onweerlegbaar, maar toch waag ik het een tegenwerping te maken: gegeven het feit

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen