1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 250

174

F. H. PRUIJS

lijkheid. En we voeden onze kinderen op in dit werkelijkheidsbesef en achtten het een bewijs van gezondheid als iemand tot een adaequate toetsing van die werkelijkheid in staat blijkt. Belangrijker is mijn derde bezwaar en dit zal ook wel het punt zijn waarom Sierksma's boek zo'n stof deed opwaaien; Sierksma verklaart de religie uit de mens. Men kan echter ook trachten de mens te begrijpen uit de openbaring. De rechtmatigheid van de ene of de andere weg zal wel niet met wetenschappelijke argumenten aangetoond kunnen worden. Laat ik eerst mijn stelling dat Sierksma (in dit hoek, en het gaat dus altijd alleen om de Dr. Sierksma die deze „sociale rol" op zich wil nemen, en niet om de Dr. Sierksma die het betwijfelt of veroordeelt als zijn eigen tegenbeeld of tegenpool, — in dit tweegesprek mag ik me niet mengen), religie verklaart uit de mens, toelichten: Op pag. 136 schrijft hij; „Religie is het besef dat er „iets is" . . . . Dit besef . . . . is een integrerend kenmerk van de mens en zijn wereld . . . . In de excentrische structuur is de mens zijn eigen mysterieuse achtergrond geworden en daarmee parallel heeft zijn wereld voor hem een achtergrond gekregen . . . . De mens zelf heeft diepte en dus heeft zijn wereld diepte Aan dit verborgen „iets" achter de dingen, de wereld èn de mens ontbrandt de religieuse ervaring — dat is de uiteindelijke betekenis van de „deus absconditus", waarvan niet alleen de Christen maar bijv. ook de Maori spreekt ten aanzien van zijn God; lo". K^ii-i •3,.i5,.i.-«tt'{ En een paar bladzijden verder; „Het begrip openbaring wordt in de laatste tijd gewoonlijk door christelijke theologen opgeëist als een specifiek christelijk verschijnsel d.w.z. als een daad van de christelijke of Barthiaanse God". Nu zou er weinig te vragen of op te helderen zijn als Sierksma met mij onderscheid zou willen maken tussen geloof en religie. Geloof als gave van de Heilige Geest is een menselijke onmogelijkheid en staat nooit tot onze beschikking. Het is geen inhaerente eigenschap (het is helemaal geen eigenschap!) en zelfs geen „gratia infusa". Het is (in een beeld gesproken) het licht van Gods Genade dat over ons schijnt en ons verwarmt en verheugt, maar dat wij nooit zullen beheersen en nooit „ons" licht zullen noemen. Religie is bij uitstek een menselijke mogelijkheid die vrijwel universeel voorkomt en waarin men graden van begaafdheid kan onderscheiden, zoals er verschil is in muzikale begaafdheid en in aanleg voor wiskunde. In deze zin zou het niet moeilijk vallen om toe te geven dat de religie verklaard moet worden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen