1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 158

122

P. J. THUNG

spier en het centrale zenuwstelsel, die geheel geen regeneratievermogen hebben. Van deze laatste weefsels, die wel slijtage doch geen aanvulling of vernieuwing kennen, is het centrale zenuwstelsel het duidelijkste voorbeeld. Deze zenuwcellen leggen kort na de geboorte hun delingsvermogen af en blijven gedurende het verdere leven als dezelfde cellen bestaan, cellen die dus even oud zijn als wij zelf. Wel is er een voortdurend verval van zenuwcellen, en tonen de voortbestaande cellen bepaalde verouderingsverschijnselen, met name in de vorm van pigmentophopingen, maar vernieuwing van deze cellen, aanvulling van de geleidelijk slinkende voorraad, komt niet meer voor. En als we nu denken aan de belangrijke rol van het centrale zenuwstelsel voor het bestaan van ons organisme als geïntegreerd geheel, dan is het begrijpelijk dat men de slijtage van dit onvervangbare systeem wel als de doorslaggevende factor bij onze gehele veroudering heeft beschouwd. Dat juist dit orgaansysteem, in tegenstelling tot zovele anderen, niet tot verjonging in staat is, heeft men enerzijds wel met de specifieke functies van de hersenen als archief- en informatiesysteem in verband gebracht, en heeft men anderzijds ook beschouwd als het duidelijkste teken van een in ons organisme ingebouwde eindigheid, dus van de natuurlijke sterfelijkheid. Van belang voor deze gedachtengang is ook het werk van de Amerikaanse bioloog Sacher. Deze vond, bij een vergelijking van zeer veel verschillende soorten zoogdieren, dat er een mathematisch verband bestaat tussen de levensduur van een dier en de ontwikkelingsgraad van het centrale zenuwstelsel. Hoe groter de hersenmassa, in verhouding tot het lichaamsgewicht, hoe langer de levensduur van de diersoort. Het bleek Sacher dat er geen enkele andere anatomische of physiologische parameter was te vinden die met de levensduur zo goed correleert als het relatieve gewicht van de hersenen, zodat men ook op puur empirische gronden zou kunnen zeggen dat het centrale zenuwstelsel de plaats is waar de sterfelijkheid in het organisme is ingebouwd. Ik moet er aan herinneren dat het voorgaande slechts één bepaalde lijn uit het gerontologisch denken volgde. Er zijn daarnaast geheel andere richtingen van onderzoek, zoals die van de biochemici die veroudering zien als het geleidelijk accumuleren, in de loop van het leven, van chemische vergissinkjes, kleine ontsporingen in de nucleïnezuur en eitwithuishouding. Weer anderen denken in termen van letale mutaties die in de loop van het leven in onze cellen optreden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen