1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 97

WIJSGERIGE BENADERING OUDERDOMSPROBLEMEN

69

communisme wordt nog steeds er door getekend, dat het een antikapitalisme is. Of wij het verleden voortzetten of ombuigen, of wij er vrede mee nemen of ons er fel tegen verzetten, het verleden tekent ons, drukt op ons zijn stempel. Welke verhouding vdj ook ten opzichte van het verleden aannemen, dank zij dat verleden zijn wij wat wij zijn en kunnen wij wat wij kunnen. Naarmate men meer verleden achter zich, en dus ook in zich heeft, heeft men meer vorm en gestalte gekregen door het verleden, is men daarmede dus ook meer vergroeid. Nu kan dit feit zowel een positieve alsook een negatieve betekenis hebben. Het feit, dat men een langdurig en rijk geschakeerd verleden achter zich heeft, kan betekenen dat men een rijke ervaring heeft opgedaan, die men in het heden kan benutten. Gedragen door een lang en rijk verleden, kan men zich in het heden situeren. Dan vormt het verleden geen belemmering, doch helpt het, om de weg naar de toekomst te vinden. Dat dit mogelijk is, blijkt uit het feit, dat in het zich zo snel ontwikkelde Europa van na de oorlog ouden van dagen zoals Adenauer, de Gaulle en Paus Johannes XXHI een beslissende rol hebben gespeeld. Maar dit is slechts mogelijk, doordat men de moed heeft om, terwijl men toch door het verleden is wat men is, zich toch daarvan te blijven distantiëren. Wie de moed heeft, het verleden te blijven neantiseren, wordt door datzelfde verleden geholpen, zich in het heden te gedragen. Het is opvallend, dat het verleden pas ten volle vruchtbaar wordt, wanneer het zowel gerespecteerd alsook geneantiseerd wordt. Het moet, teneinde vruchtbaar te kunnen zijn, natuurlijk met respect worden behandeld. Maar tevens dient men de moed te hebben, het, waar nodig, als verleden te ontmaskeren, het echt tot verleden te maken. In een periode van snelle ontwikkeling als de onze is het voor de ouder wordende mens beslist moeilijk, zich te blijven aanpassen. Vroeger veranderden de tijden minder snel, en kon men het verleden langer blijven benutten. Toen werden grijze haren gemakkelijk gezien als symbool van de wijsheid, en waren de ouderen, de ouderlingen, de „presbuteroi" nogal eens de wijzen die raad gaven. Misschien kwam dit ook omdat, vanwege de minder ontwikkelde medische zorg, de ouderen relatief minder talrijk waren. Was oud vroeger min of meer identiek met eerbiedwaardig, momenteel heeft het woord „oud" beslist een minder gunstige betekenis gekregen. Men zou kunnen opwerpen dat de veranderingen, hoezeer haar tempo ook versneld is, zich desondanks toch geleidelijk blijven voltrekken, en dat daardoor de aanpassing gemakkelijker tot stand komt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen