1964 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 19

OVERDRACHT

3

Het overdrachtsverschijnsel doet zich dus in alle therapeutische relaties voor, maar niet alleen daar, in iedere intermenselijke relatie speelt de overdracht een rol. Op het algemeen voorkomen van de overdracht hebben Freud, Ferenci e.a. reeds vroeg de nadruk gelegd. Wel is het zó, dat de overdracht in de psychoanalytische behandeling zó virulent kan zijn, dat de gehele situatie er door beheerst wordt. Wat verstaat men nu onder „overdracht"? Wanneer een patiënt een affect dat zijn oorsprong heeft in een vroeg-kinderlijke relatie, bijv. met de ouders, op de therapeut overdraagt, dan spreekt men van overdracht. Zo werd het in het begin gesteld. Volgens de moderne opvattingen spreekt men niet meer van geisoleerde affecten uit de jeugd, die later overgedragen worden, maar van totale gedragspatronen die uit het verleden op nieuwe situaties overgedragen worden. Het totaliteitskarakter van de overdracht blijkt ook hieruit, dat de overdracht niet uitsluitend de therapeut geldt, maar eventueel ook de psychoanalytische theorie waarvan de therapeut de representant is, bovendien de gehele analytische situatie, de kamer met inboedel, het huis waarin de analyticus woont etc. Het is van belang de overdracht te onderscheiden in een overdracht in ruimere zin, en overdracht in beperkte zin. Gebruiken we het woord „overdracht" in ruimere zin, dan bedoelen we daarmee dat er in ieder gedrag een factor overdracht is. Een totaal nieuw gedrag zonder overdracht van oude patronen is ondenkbaar. In iedere gewoontevorming, in ieder leerproces speelt de overdracht een rol. Gebruiken we het woord overdracht in engere zin dan is er sprake van een conflictueuze verhouding tussen het repeteren van oude gedragspatronen en het ontstaan van nieuwe gewoontevormen die aan een reële situatie van nu aangepast zijn. Wanneer een dergelijke gespannen, conflictueuze relatie tussen het verleden en het heden dóór en in de behandeling ontstaat, dan spreken we van een overdrachtsneurose. Deze overdrachtsneurose is dus een artificiële neurose, die door de psychotherapeutische situatie ontstaat, en waarvan de relatie met de therapeut de spil is. De patiënt wordt dus kunstmatig neurotisch gemaakt, om met behulp van deze kunstmatige pathologische toestand te genezen. De kunstmatige neurose komt nu a.h.w. in de plaats van de oorspronkelijke neurose. De patiënt wordt nu ziek aan de behandeling.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen