1968 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 151

RONDBLIK

115

hogere organismen celdifferentiatie Maar tevens wezen de sprekers op dit Symposium er op, dat het probleem, dat nog opgelost moet worden, IS de integratie tot systemen op cellulair en supracellulair mveau, door de z g cybernetica, en vooral ook de handhaving en het herstel van eigen specifiteit door metabolic Prof Engel stelde de vraag of organismen te beschouwen zijn als toevallig samengekomen chemische stoffen met bepaalde meuwe eigenschappen (zoals we dit op het moleculaire vlak kennen)'' Hij wees er op, dat herstel van eigen specifiteit en integratie impliceren, dat wij moeten verklaren de handhaving door een organisme van eigen wezen Het organisme is, in tegenstelling tot een robot, een entiteit, die op cybernetische wijze o a het DNA molecuul en zijn code „gebruikt" om de chemische processen te organiseren Daarmee wordt bewust ovei geschakeld van een causale naar een teleologische beschouwingswijze In de robot bouwen wij het doel m, bij een organisme is er samenwerking tot een eigen doel Wij vinden deze samenwerking tot een doel overal m de levende natuur m steeds weer gesuperponeerde organiserende eenheden alle tot lichamen, afzonderlijke dieren tot dierkolonies, die immers vaak als een nieuw organisme kunnen optreden Het IS moeilijk uit te maken op welk stadium m de evolutie der organismen WIJ de term bewustzijn moeten gaan gebruiken het ontwaakt m de loop van de evolutie Ons causale denken (ex nihilo nihil et m nihilum ml posse reverti) verzet zich tegen een generatio spontanea van het bewustzijn Moeten wij met aan alle door ons als „levend" beschouwde entiteiten een zekere mate van (eventueel nog onbewust) bewustzijn toekennen' Een kernvraag, die o a bewust ontweken wordt wanneer psychologie tot slechts gedragsleer wordt Wij zullen de suppositie van integrerende entiteiten onder het oog moeten zien en deze als werkelijk moeten erkennen Er is een cesuur tussen wat wij met-levende en levende eenheden noemen Eveneens is er een cesuur wanneer de reflectie, het zelfbewustzijn optreedt, dat volgens spreker weer een superpositie boven het ,,dierlijk bewustzijn" IS met het vei mogen dit waar te nemen en organiserend te regelen Kort werd nog ingegaan op het probleem van aanpassing aan veranderde levensomstandigheden, een cybernetisch probleem, dat ook met te verklaren is als alleen mechanische selectie uit zuiver toevallige variatie Organismen zullen als levende entiteiten moeten worden gezien, met als een verzameling of een mozaïek van eigenschappen, maar als een mdividuum met eigen wezen, dat zich uitdrukt en die uitdrukking poogt te handhaven met allerlei middelen, tegen de starheid van het materiaal (o a die van het erfelijkheidsmechamsme) m Dit zal moeten leiden tot een omkering van de concepties men mag met langer veronderstellen, dat uit het mozaïek van (toevallig') samengekomen ,,krachten" een wezenheid ontstaat, maar - omgekeerd - het wezen weer, als vanouds, moeten accepteren als centraal en als oorzaak Geen suppositie van een wonder, maar causaliteit - en deze eist het primaat van het wezen der dingen, ook m de biologie "

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen