1968 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 193

M. H. COHEN STUART

153

als medicus het sterke gevoel kan hebben dat de grens van de zinvolle behandeling is oversclireden, blijft men geconfronteerd met de massale consequenties van een meestal zeker zinvolle verlenging van het leven door afwending van levensgevaar op een steeds hogere leeftijd. Als gevolg daarvan treedt een sterke veroudering op van de bevolking. Bovendien neemt het aantal minder validen belangrijk toe door verbeterde levenskansen. Hierbij zij uitdrukkelijk vermeld dat niet alleen de strikte medische behandeling, maar ook de verbeterde verpleging en revalidatie tot deze ontwikkeling bijdragen. Levensverlenging betekent echter op zijn minst twee dingen, die de psychische conditie beïnvloeden: in de eerste plaats is er de kwantitatief enorm toenemende verantwoordelijkheid van kinderen om de zorg voor hun in hoge mate verouderende ouders te begeleiden, hetgeen naast andere zorgen en problemen in de moderne tijd veelal geen geringe opgave is; en in de tweede plaats betekent de levensverlenging dat vele mensen tot veel hoger leeftijd dan vroeger het geval was een actieve rol kunnen blijven spelen in het maatschappelijke en wetenschappelijke leven. Hierdoor wordt de levensactieradius per persoon groter, hetgeen niet alleen voor het individu veel perspectieven biedt waar hij zich zelfs op kan gaan instellen en dus een verder reikend productieperspectief in de verwachting aangaande zijn eigen leven opneemt, maar bovendien worden de bijdragen van de individuen aan de maatschappij daardoor veel groter. De vergrote levensactieradius per persoon betekent dat ieder gemiddeld veel langer zijn ervaring en kennis productief kan maken voor de maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkeling. Weliswaar kan op oudere leeftijd een teruggang optreden in de productiviteit, maar de levensverlenging vertraagt anderzijds het intreden van bepaalde, door de naderende levensavond en involutie geprovoceerde verschijnselen van geestelijk potentieverlies. De levensverlenging als mogelijkheid werkt dus stimulerend op het levensperspectief van ieder individu; het verruimt zijn persoonlijke mogelijkheden; en door deze verruiming neemt de totale levensproductiviteit toe. De verschillende levensfasen van de mens - zoals deze door Rümke zijn beschreven - blijven in hun opeenvolging actueel, maar de fasen worden langer van duur en kunnen elk kwantitatief en kwalitatief tot groter hoogte en intensiteit worden geleefd. Het is hierbij van belang er in dit verband op te wijzen, dat deze verhoging van de levensproductiviteit per persoon enorm versnellend werkt op de evolutie van de cultuur en op de expansie van economie,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen