1968 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 273

WISKUNDIGE TAAL*) DOOR

P. C. B A A Y E N De wiskunde is een cultuurgoed van eerbiedwaardige ouderdom. Zi]n vroegste sporen overtreffen in leeftijd verre de ontwikkeling van het schrift en daarmee tevens het begin van de historische periode. Er zijn geometrische versieringen en inscripties gevonden die tot het oudere Stenen Tijdperk terugreiken; van sommige met rode oker gemerkte steentjes uit het Mesolithicum die aangetroffen zijn in Mas d'Azil wordt verondersteld dat zij getallen moeten representeren (U weet dat de Romeinen nog wel met behulp van steentjes, calculi, calculeerden); een wolfsrib uit het Palaeolithicum, opgegraven bij Vestonice in Moravië, is als kerfstok gebruikt; er zijn vijfenvijftig diepe kerven in aangebracht, in twee rijen en gerangschikt in groepjes van vijf. i) Over de oorsprong en prille ontwikkeling van de wiskunde is veel geschreven en gespeculeerd. Zo heeft A. SEIDENBERG in een aantal geschriften een hypothese ontwikkeld en verdedigd, behelzende dat de oudste mathesis zijn aanvang vond in de rituelen van de prehistorische maatschappij van ongeveer 10.000 jaar voor het begin van onze jaartelling. 2) GEORGE SARTON gaf in zijn „History of Science" een dichterlijk betoog over het onvermijdelijke van het ontstaan van de vdskunde in verre prehistorische oertijden. 3) Wat daarvan ook juist zij, in ieder geval staat vast dat onze vvdskunde een zeer oud aspect is van de menselijke beschaving, ouder dan historie en schrift — misschien wel zo oud als de taal zelve — ouder dan landbouw of veeteelt, stedebouw of staatvorming. In het historische tijdvak worden — uiteraard — de aanvdjzingen van mathematische activiteiten menigvuldiger en duidelijker. De neolithische periode in het nabije Oosten, met zijn urbanisatie, zijn opbloeiende handel, zijn tempelschatten en voedselvoorraden die geregi-

*) Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van gewoon hoogleraar in de wiskunde aan de Vrije Universiteit te Amsterdam op vrijdag 15 december 1967. De tekst is (met weglating van personalia) op verzoek van de Redactie door de spreker vriendelijk afgestaan voor publicatie in „Geloof en Wetenschap", waarvoor hem hartelijk dank wordt betuigd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen