1971 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 87

G. A. LINDEBOOM

51

heid te consulteren - }e vous Ie recommande, Monsieur - al gelukte het den atheïstischen filosoof niet tot de anders niet zo moeilijk toegankelijke Boerhaave door te dringen. Een klein sprekend feit is ook dat de oecumenisch patriarch van Constantinopel in 1733 een jonge man voor medische studie naar Leiden zond met een hoogdravende aanbeveling voor Boerhaave, welke overvloeide van bewondering voor de Leidse professor. In het zelfde jaar bereikten hem proefbladen van een Arabische vertaling van zijn leerboek, de Instituties, waartoe de Sultan van het Ottomaanse rijk opdracht had gegeven. Genoeg - Boerhaave was in zijn tijd wereldberoemd, en - ook dat telt - destijds één van de zeer weinigen, zo niet de enige. Hij was de voornaamste medicus van zijn eeuw, genoot een bekendheid als na Hippocrates geen ander had gehad, en een praktijk zo groot, als vóór hem wellicht alleen Galenus had gehad. Na de dood van Isaac Newton in 1727 was hij tot het einde van zijn leven, in 1738, de meest befaamde man van wetenschap. Zijn woord had een ongemeen gezag. Zolang hij zich niet had uitgesproken, bleef een controversiële zaak, zoals bij voorbeeld de inoculatie tegen de pokken, door Lady Montague uit Turkije in 1717 in Engeland ingevoerd, onbeslist. Daarom achtte de president van de Parijse Académie Royale des Sciences het niet beneden zich om zijn mening te vragen inzake een moeilijke medische kwestie. In feite golden, in zijn latere jaren, zijn woorden als die van een orakel. Gerard van Swieten, lijfarts van Maria Theresia, herbouwer van de Medische Faculteit te Wenen en stichter van de eerste Weense klinische school, schreef zijn geneeskundige levenswerk in de vorm van Commentaren op één van Boerhaaves leerboeken, de AphoriS' men; het laatste, vijfde, deel kwam pas in zijn eigen sterfjaar, 1772, van de pers. Hierin geeft hij de mening van zijn Leidse leermeester soms weer met de inleidende woorden: Oraculum dixit, het orakel zeide . . . Men ziet hier reeds uit, dat de roem en het gezag van Boerhaave na zijn dood niet ineenzakten; integendeel, beide namen nog toe in omvang en intensiteit. Wanneer in 1753, 15 jaar na Boerhaaves dood, de Czarina Elisabeth van Rusland, een nieuwe lijfarts zoekt en daarbij, langs diplomatieke kanalen, Van Swietens advies wordt gezocht, blijkt één der voorwaarden waaraan de nieuwe funktionaris moet voldoen te zijn, dat hij een leerling van Boerhaave dient te wezen. In 1770 noteert Frederik de Grote in een randnotitie op een onderwijskundig staatsstuk kort en goed: ,,Die Professoren mussen in der Medizin bei

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen