1971 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 86

50

DE MYSTERIEUZE GLANS VAN BOERHAAVES NAAM

gaat het bestek van een enkele voordracht te buiten. Het probleem waarom het mij heden gaat, is dat van de wereldberoemdheid van Boerhaave als historisch fenomeen. De vraag naar de wegen waarlairgs en de krachten waardoor die tot stand is gekomen, heeft ook een algemeen-geschiedkundig facet. Zij wordt als het ware gesteld in de dialoog tussen het heden en verleden, waartoe de geschiedwetenschap maar zelden komt, en waarin ze het verleden min of meer tot verantwoording roept. Het gaat daarbij om feiten, natuurlijk, maar dan toch vooral om de interpretatie en de waardering daarvan - door tijdgenoot en nageslacht. Het \'erschil van gezichtshoek kan een verschil van visie verklaren. De roem van Boerhaave in zijn tijd Aan het feit van Boerhaaves wereldberoemdheid in zijn eigen tijd, de eerste helft van de achttiende eeuw, valt redelijkerwijze niet te betwijfelen, al hebben de daartoe aangevoerde gegevens niet alle evenveel bewijskracht. Dat Czaar Peter de Grote een nacht met zijn jacht in het Rapenburg voor Boerhaaves huis lag om de volgende ochtend vroeg gedurende twee uur door de hoogleraar ontvangen te worden, zegt onder de eenvoudige omstandigheden waaronder de Russische vorst in Holland verkoos te leven, uiteraard weinig. Dat een brief met adres „Boerhaave, Europa" hem bereikt zou hebben, zegt misschien niet veel, maar is toch bepaald geen ongeloofwaardige anecdote, gezien het feit, dat de Hollandse driekleur toen in alle havens ter wereld wapperde en Boerhaave, op voorspraak van Curatoren der Leidse universiteit,' alle medewerking van de Heren Zeventien genoot, opdat de kapiteins van hun vloot van hun verre tochten naturalia zouden meebrengen voor de Leidse verzamelingen. En voor de verrijking van de hortus, waarvan hij, als professor in de botanie, naast zijn medische taken, gedurende twintig jaar prefect was, gingen zijn eigenhandig geschreven brieven naar de verste oorden uit. De jonge student Haller schreef dan ook in zijn dagboek: „Boerhaave hat Briefwechsel in Ostindien, China, Zeylon, Cap de bona spe, Carolina und alle Teile von Europa". Reeds door zijn geregelde, uitgebreide internationale correspondentie - in die tijd vrijwel uniek - werd zijn naam ver buiten de landsgrenzen bekend. Het zegt al meer, dat koning Frederik de Grote van Pruisen Voltaire niet tevergeefs aanried Boerhaave voor de staat van zijn gezond^

Resolutie van Curatoren van 8 mei 1719. P. C. Molhuysen. Bronnen tot de geschiedenis der Leidsche Hoogeschool IV, Den Haag, 1920 (p, 311).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen