De Vrije Universiteit - haar ontstaan en haar bestaan 1880-1930 - pagina 205
Ter gelegenheid van har halve-eeuwfeest, in opdracht van heeren directeuren der Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag, historisch geschetst door J.C. Rullmann
HET GEREFORMEERD KARAKTER DER UNIVERSITEIT
9-
Overmits er ,,wisselwerking" bestond tusschen de eigenaardige
gesteldheid van het menschelijk leven in die volkskringen, waar het
Calvinisme ingang vond, en de Calvinistische geestesrichting zelve,
levert het gemeenschappelijke in de eigenaardige gesteldheid van deze
volkskringen een niet te versmaden bijdrage tot het rechte inzicht in
de Gereformeerde beginselen,
lo.
Bij het opsporen van de kennis der Gereformeerde beginselen uit
het complex van de verschijnselen, die het Calvinistische leven, in
onderscheidene landen en tijden, te aanschouwen geeft, is niet aan alle
deze verschijnselen gelijke waardij toe te kennen.
Bij het afwegen dezer onderscheidene waardij, is rekening te houden
met deze distinctiƫn:
1. is te onderscheiden tusschen de uitingen van het Calvinis-
tische leven in zijn middelpunt, en in den meer afgelegen omtrek; met
dien verstande, dat de waarde, aan de verschijnselen te hechten, klimt,
naar gelang ze dichter bij het centrum liggen, en daalt, naarmate ze
meer den omtrek naderen;
2. is te onderscheiden tusschen de formatie van het Calvinis-
tische type in zijn opkomen, en tusschen de ontwikkeling van dit
eens geformeerde type in zijn historisch verloop, met zijn vertak-
kingen, verzwakkingen en ontaardingen;
3. is te onderscheiden tusschen hetgeen in deze levensuitingen
essentieel en accidenteel is; en voor wat het laatste aangaat, is met
name daarop te letten of en in hoeverre iets uit eigen beginsel ont-
sproten, dan wel uit het verleden mee overgenomen is; of en in hoe-
verre iets uit het beginsel voortvloeide, dan wel accommodatie aan
bestaande toestanden was; en zoo ook of en in hoeverre de zuivere
doorwerking van het beginsel belet werd door van elders geboden
tegenstand of geoefenden dwang;
4. is te onderscheiden tusschen hetgeen Calvijn c.s. zelven met
bewustheid inzagen en najaagden, en datgene wat hen, zonder dat
zij het genoegzaam helder inzagen, onbewust bewoog, voortdreef en
leidde; en
5. is te onderscheiden tusschen hetgeen zij enkel thetisch en
daardoor meer in algemeenen vorm uitspraken, en hetgeen zij ook
anti-thetisch, en daardoor in scherper belijning, hebben uiteengezet.
11.
Voor zoover het Calvinisme over zichzelf heeft nagedacht, en ons
de vrucht van dit denken in geschriften heeft achtergelaten, is de
189
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1930
Publicaties VU-geschiedenis | 244 Pagina's
![De Vrije Universiteit - haar ontstaan en haar bestaan 1880-1930 - pagina 205](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/publicaties-vu-geschiedenis/de-vrije-universiteit-haar-ontstaan-en-haar-bestaan-1880-1930/1930/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1930
Publicaties VU-geschiedenis | 244 Pagina's