De Vrije Universiteit - haar ontstaan en haar bestaan 1880-1930 - pagina 226
Ter gelegenheid van har halve-eeuwfeest, in opdracht van heeren directeuren der Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag, historisch geschetst door J.C. Rullmann
DE BETEEKENIS DER UNIVERSITEIT
een gevleugeld woord, dat honderdvoudige vrucht heeft
gedragen. Het houdt in zich een protest tegen staats-
bemoeiing. Dit zag vóór vijftig jaren De Hervorming in,
toen zij schreef, dat de Vrije Universiteit, zou zij beteekenis
hebben, leiden moest tot de stichting eener vrije Gerefor-
meerde Kerk, die, de staatshulp prijsgevende, souverciniteit
in eigen kring op eigen wieken zou gaan drijven. Dat was
juist gezien en trouwens onzerzijds duidelijk genoeg uit-
gesproken. De vrije Kerk en de vrije School gaan hand
aan hand!
Onze strijd voor de Christelijke School was een protest
tegen het staatsabsolutisme, dat den vrijen zin onzer bur-
gers krenkte, en ons roepen deed om een vrije school, die
niet van den Staat, maar van de ouders uitging. Welnu,
dezelfde motieven, die tot de stichting van onze christe-
lijke scholen hebben geleid, drongen met onweerstaanbare
kracht tot de schepping van een Christelijke Universiteit.
Elout van Soeterwoude, het eerste kapitaal voor de Vrijc
Universiteit overhandigende, maakte op dien samenhang
van schoolstrijd en strijd voor een Vrije Universiteit dan
ook opmerkzaam. En Kuyper sprak ervan in zijn openings-
rede: ,,Ten leste concentreerde zich geheel onze strijd in den
strijd om de volksschool, toen in die school èn de souve-
rciniteit der conscientie, èn de souverciniteit van den huisc-
lijken, èn de souverciniteit van den pacdagogischen, èn de
souverciniteit van den geestelijken kring, gelijkelijk werd
bedreigd. En overmits nu een beginsel, zaad zaaiende naar
zijn aard, niet kan rusten, eer het in wetenschappelijk geor-
dendcn samenhang al zijn kiemen ontluiken deed; en een
volksdeel, voor zulk een beginsel opkomend, niet mag af-
laten, eer het uit den wortel des geloofs ook de vrucht der
wetenschap wist te telen, en zulk een concentrische weten-
schap niet anders is te kweeken dan in een school van
universitairen aanleg; — zoo moest het wel komen; met
ijzeren consequentie, door inncrlijken levensdrang komen;
210
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1930
Publicaties VU-geschiedenis | 244 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1930
Publicaties VU-geschiedenis | 244 Pagina's