De Vrije Universiteit in oorlogstijd - pagina 194

178 DE V.U. IN OORLOGSTIJD

naar Duitschland heeft laten wegvoeren, is het Oranje, die een

reis naar Duitschland onderneemt, en op de hem eigen handige

wijze tot alle studentenkampen weet door te dringen, toespraken

houdt om de gevangen jongens op te beuren, en hun de middelen

verschaft en de wegen wijst tot terugkeer naar het vaderland.

Deze reis in het hol van den leeuw is zeker een van de meest ge-

waagde staaltjes van durf, in den bezettingstijd gepresteerd.

Was het wonder, dat de studenten in Oranje een vaderlijken vriend

zagen, en dat hij op de handen gedragen werd?

Maar Oranje's activiteit bleef waarlijk niet tot de studentenwereld

alleen beperkt; ook daarbuiten heeft hij leiding gegeven. Van het

Professorenverzet werd hij de ziel, de voortstuwende kracht; als

voorzitter van dit verzet heeft hij vele conferenties geleid en ad-

viezen gegeven, de terneergeslagenen opgebeurd, de aarzelenden den

juisten weg gewezen. Ook aan het actieve verzet buiten den univer-

sitairen kring heeft hij een werkzaam aandeel genomen, getuige zijn

voorzitterschap van de adviescommissie van den leider van de

K.P. en zijn verdere functies in de illegaliteit, culmineerend in zijn

lidmaatschap van het College van Vertrouwensmannen.

Niet alleen de problemen van het oogenblik — van het directe

verzet — hielden zijn geest in de oorlogsjaren bezig. Ook aan de

reconstructie van ons land na de bezetting schonk hij volle aan-

dacht; onder meer in de anti-revolutionaire partij en in ruimer ver-

band als vertrouwensman van de Nederlandsche regeering.

Daarnaast vond hij gelegenheid velen tot raadsman te zijn en hun,

die in de klauwen van de S.D. gevallen waren, hulp te bieden. Dank

zij zijn tallooze connecties wist hij belangrijke inlichtingen in te

winnen bij de Duitschers, en resultaten te bereiken waartoe geen

ander in staat was. Velen hebben aan hem de vrijheid en het leven

te danken; nooit zal ik het vergeten, dat ik mijzelf ook tot die

laatste categorie mag rekenen.

Naast al dit illegale werk wist Oranje nog tijd te vinden voor aller-

lei legale functies. Het Gereformeerd Gymnasium heeft hij als

directeur, het Bijbelgenootschap als hoofdbestuurslid gediend. Het

gerechtshof te Amsterdam verliest in hem een scherpzinnig plaats-

vervangend raadsheer; in het bijzonder gerechtshof alhier is met

zijn heengaan de zetel van vice-president opengevallen.

Geen der vele aanwezigen bij de overdracht van het rectoraat op

19 September 1945 in het vroegere Koloniaal Instituut heeft kunnen

vermoeden, dat de scheidende rector, die daar zijn magistrale rede

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen