De Vrije Universiteit in oorlogstijd - pagina 161

PROF. MR J. ORANJE 147

Ook wij zijn niet ontkomen aan het algemeen bedreven kwaad,

het teekenen van de Jodenverklaring, die ons reeds spoedig na de

bezetting werd voorgelegd.

Dit was mis en uitvluchten baten hier niet.

Ongetwijfeld had er ook voor gezorgd moeten zijn, dat de Sicher-

heitspolizei geen bescheiden van studenten kon vinden, toen zij

een inval deed.

Voorts blijkt achteraf de mededeeling aan de studenten over de

loyaliteitsverklaring niet duidelijk genoeg gesteld te zijn.

Overigens moet de geschiedenis oordeelen of de Vrije Universiteit

erin geslaagd is, den juisten koers te varen. Ik hoop en vertrouw,

dat zij zal uitwijzen, dat wij den toets van de scherpste kritiek

glansrijk kunnen doorstaan.

Het zij mij nog vergund te vermelden, dat na 12 April 1943 alle

docenten der Vrije Universiteit clandestien tentamens afgenomen

hebben aan studenten van welke Universiteit ook afkomstig, die

niet geteekend hadden. In totaal zijn er op deze wijze honderden

tentamens afgenomen. Vele docenten hebben clandestiene colleges

en practica gegeven. Geen enkele docent heeft tentamens afgenomen

of college gegeven aan teekenaars.

Ook wil ik hier openlijk dank brengen aan de studenten onzer

Universiteit, die zich in groote meerderheid goed gedragen hebben,

niet bezweken zijn voor dreigementen en het mogelijk gemaakt

hebben, den weg te gaan, dien de Universiteit aangaf. Zeer velen

van hen hebben, vaak op vooraanstaande plaatsen, aan het actieve

verzet deelgenomen in al zijn vormen. Het percentage der teeke-

naars bedroeg 3 en dat dergenen, die op 6 Mei naar Duitschland

gingen, 4. Hiermede sloegen onze studenten een zeer goed figuur.

De colleges van Directeuren en Curatoren stonden dikwijls voor

heete vuren. Moedig zijn zij geweest; als zij hun weg klaar en dui-

delijk voor oogen zagen, dan hebben zij zich niet door vrees van

hun stuk laten brengen. Een bijzonder woord mag ik hier wel

wijden aan den Heer Mr H . Bos Kzn, die zich door het wegvallen

van anderen geplaatst zag voor de taak, leiding te geven in een

zoo moeilijk tijdsgewricht. Hem komt de bijzondere dank van ons

allen toe, voor de principieele wijze, waarop hij dit heeft gedaan.

Nu moet mij toch nog iets van het hart, dat ik wil zeggen met het

oog op het nageslacht. Het is een woord van critiek ten aanzien

van de Universiteiten in het algemeen. Ik moge eerst aantoonen,

waarom ik zulk een woord van critiek op zijn plaats vind.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen