Kijk op VU! - pagina 7
't Verzuilde Neêrland
Bij ons, moppert men, schijnt het niet anders te kunnen: alles is en
w o r d t verzuild. De kindertjes van het ene Nederlandse volk mogen
niet onverdeeld naar de ene Nederlandse school gaan. W e hebben
onze openbare kleuterschool, een straat verder de roomse en op
het pleintje de christelijke kleuterschool.
Opstijgend onderscheiden w e eveneens de openbare lagere school,
de roomse en de christelijke Idem. Laat ons niet twisten over dat
forceren van een tegenstelling tussen rooms en christelijk. De roomse
Nederlanders hebben zich daar In geschikt, al spreken z e zelf liever
van katholieke scholen.
Als de Nederlandse lieverdjes ondanks al hun straatschenderij en
baldadigheid — daarin trekken de zuilen één lijn, als men zich
lijntrekkende zullen kan voorstellen — het „loffelijk ontslag" hebben
verkregen, marcheren ze weer gescheiden verder. W a n t er zijn
weer neutrale, roomse en christelijke ambachtsscholen, huishoud-
scholen, landbouwscholen, gymnasia, lycea, hogere burgerscholen en
middelbare meisjesscholen. W a a r de bevolkingsdichtheid dat niet
gedoogt zoekt men soms een oplossing in het stichten van streek-
scholen. W i e daar aan meewerkt wordt soms door zijn zuil-genoten
beschouwd als iemand die streken heeft.
D e leerling die daarna, de barrière van de leerplicht gepasseerd,
de kille maatschappij ingaat, zoekt de organisatie van zijn zuil op:
de algemene, katholieke of christelijke vakbeweging. En als hij zich
vestigt en een gezin sticht w o r d t hij misschien lid van een omroep-
vereniging naar k e u r e : algemeen, katholiek of christelijk. Soms wijkt
hij in zijn politieke keus van zijn zuil af. In bepaalde gevallen heet
hij dan „ d o o r g e b r o k e n " ; de persoon wel te verstaan, niet de zuil.
De zuil-genoten weten dan in de regel moeilijk w e g met hem.
Een klein deel van de Nederlandse jeugd echter gaat na de middel-
bare school nog verder leren. Dat heet dan studeren. En zie, ook
dan blijft er drieërlei mogelijkheid: er zijn neutrale, rooms-katholieke
en protestants-christelijke inrichtingen voor hoger onderwijs.
Nu sticht men makkelijker een lagere dan een hoge school en de
verzuiling is bij het hoger onderwijs ook minder vanzelfsprekend
dan bij het lager onderwijs. Z o schijnen agrariërs makkelijker te
5
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1963
Publicaties VU-geschiedenis | 108 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1963
Publicaties VU-geschiedenis | 108 Pagina's