Een blinkend spoor - pagina 113
Beeld van een eeuw geschiedenis der vereniging voor wetenschappelijk onderwijs op gereformeerde grondslag 1879-1979
land zelfs christelijke groepsvorming zedelijk toelaatbaar
is, mits die Christenen zich steeds duidelijk bewust zijn
dat die groepsvorming waarlijk christelijk is, dat wil zeg-
gen niet door de wil tot het door prof. van der Leeuw
gelaakte „steriele isolement" is ingegeven, maar door het
gebod een zoutend zout en een lichtend licht te zijn, wat
de Vereniging en de VU betreft in het bijzonder op het
terrein der wetenschappen. En in de tweede plaats dat
aan het begrip christelijk inherent is, dat het bij zulke
groepsvorming niet om de groep zelf mag gaan, maar dat
die pas recht van bestaan heeft als die zich dienstbaar
maakt aan het geheel, omdat de doelsteüing van de VU
niet speciaal van het dienen van enige christelijke volks-
groep spreekt, maar van „dienen van God en de naaste".
Op het terrein der In die zin verstaan is de VU christelijk en nationaal, niet
wetenschap wil de VU een als een optelsom van die twee begrippen, maar als een
"hchtend licht" zijn. samenvloeien van die beide.
Hoofdgebouw bij avond
Men moet dit betoog zien tegen zijn historische achter- De christelijk-nationale pretentie van de VU
grond: Kort na de bevrijding was er een vernieuwings- beoordeeld
drang waarin de nuchtere werkelijkheid teveel uit het
gezichtsveld raakte. Het groeiend inzicht dat veel uit het Een eeuw geschiedenis leert dat de VU ook in dit opzicht
verleden zich vaak volkomen ten onrechte sierde met het vaak schromelijk tekort is geschoten, dat ook voor haar
woord christelijk heeft vele Christenen en niet-Christe- geldt dat de scheidslijn tussen een christelijke en een niet-
nen er toe gebracht met het badwater ook het kind weg te christelijke universiteit lang niet altijd is samengevallen
spoelen (zie over deze zogenaamde ontzuiling de Epi- met die tussen de VU en de openbare universiteiten; dat
loog aan het slot van dit boek). Verleden en heden be- haar verheven naüonale pretentie dikwijls verdrongen is
wezen immers duidelijk dat het woord christelijk ge- door groepsbelangen. Vooral op het punt van de politiek
bruikt was en werd in een geraffineerd falsificatieproces? heeft zich dat vaak duidelijk gedemonstreerd als zij zich
Waarom christelijke groepsvorming en organisatie dan vereenzelvigde met de antirevolutionaire partij als had
eindelijk niet radicaal opgegeven? die het monopohe van het christelijk en nationaal hande-
Men heeft zich in die heftige strijd na 1945 te weinig len. We herinneren aan wat over de koppeling van de VU
gerealiseerd dat men een al tweeduizend jaar geleden en de A.R.P. in hoofdstuk I gezegd is. Naast het telegram
verkondigde waarheid als nieuw presenteerde. De woor- dat de trouw van de jaarvergadering van 1903 aan ko-
den „Niet een ieder die tot Mij zegt Here Here zal het ningin Wilhelmina vertolkt, gaat er een soortgelijk naar
koninkrijk der hemelen binnengaan, maar wie doet de minister Kuyper en op de meeting tien jaar later wordt de
wil mijns Vaders" zijn ouder dan de bestrijding van chris- drie aanwezige a.r. ministers Heemskerk, Colijn en De
telijke organisadevormen en er wordt wel eens vergeten Waal Malefijt psalm 134 toegezongen. Nuchterheid ge-
dat die „wil des Vaders" vervuld kan worden buiten, biedt te zeggen dat de VU dan ook heel veel aan de a.r.
maar ook binnen de christelijke groepsvorm. voormannen te danken heeft en dat zo'n telegram en het
Aan het betoog van onze leermeester Goslinga, dat we de toezingen van een zegenbede op zich zelf beschouwd
volkseenheid naar ons vermogen moeten bevorderen, volstrekt niet misplaatst zijn. Maar wel vraagt men zich
maar dat ze niet het hoogste goed is, zouden we, nu die af hoe leden der Vereniging, die b.v. christelijk-historisch
strijd van rond 1946 een rusüger oordeel toelaat, twee stemden zich gevoeld moeten hebben toen de hoogleraar
dingen willen toevoegen. In de eerste plaats dat in een vrij Geesink op de jaarvergadering van 1898 de christelijk-
109
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1979
Publicaties VU-geschiedenis | 200 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1979
Publicaties VU-geschiedenis | 200 Pagina's