Dr. Abraham Kuyper en de Vrije Universiteit - pagina 294
scula Philosophia van Johannes Maccovius had gevonden. Hij leende
dat werk en liet het aan zijn zoon opzenden. Maar deze lof ging te hoog,
en gaf aan dat Kuyper al te dominant was geworden aan de VU.
Het proefschrift over Maccovius van A. Kuyper jr. was een signaal.
Hij beschreef Maccovius (1588-1644, evenals Laski uit Polen afkomstig,
hoogleraar te Franeker (en zwager van Rembrandt)), als geleerd theo-
loog. Maccovius was het:
'die den machtigen stoot gegeven heeft, waardoor we van de meer
eenvoudige, bijbelsche Theologie tot de wetenschappelijke, Scholastieke
Theologie in ons Vaderland gekomen zijn.'
Hij had ditzelfde ook over zijn vader kunnen schrijven, als zijn oor-
deel over de betekenis van Kuypers Encyclopaedic voor de theologie aan
het einde van de negentiende eeuw.
Immers, Kuyper was niet alleen dominant geworden aan de VU, hij
had ook een stelselmatige wereldbeschouwing ontwikkeld, en hij had
zijn gemene-gratie-leer zelfs een dogma genoemd.
Er was dus feest vanwege de promotie van de derde zoon en de benoe-
ming van de oudste. Maar zoals bekend, stierf kort daarna hun moeder
in Zwitserland. En Kuyper had al meer tegenslagen gehad. Zijn jongste
zoon, die naar Keuchenius was genoemd, overleed toen hij tien jaar oud
was. Zijn tweede zoon, die naar zijn vader was genoemd en naar Ameri-
ka emigreerde, werd als tandarts te Bandoeng op Java, theosoof. In die
tijd werden velen, vooral in Indië, theosoof.
Wat dat betekende zouden we kunnen opmaken uit wat Abraham jr.
in zijn woord vooraf schreef: 'En vervloeken zoudt Gij den discipel die
van dat beginsel (der ere Gods) ook maar een duimbreed afweek.'
Maar zo hard als deze zoon en volgeling zich uitdrukte, was Kuyper
niet; hij had veel verdriet om zijn zoon in Indië.
Toen Kuyper in oktober in zijn grote huis terugkeerde, voelde hij de
eenzaamheid. Zijn zoon Guillaume was student aan de Koninklijke Mi-
litaire Academie te Breda. Zijn drie dochters waren 23, 24 en 29 jaar.
De oudste, de schrijfster Henriëtte Sophia Susanna, trachtte haar
moeder in de huishouding te vervangen. Zij had het karakter van haar
vader, waardoor zij allerlei spanningen opriep. Kuypers jongste doch-
ter, Cato, was volgens zijn formulering: 'als gesneden uit het karakter-
wezen van zijn lieve Vrouw'. Cato werd door haar oudste zuster onder
permanente druk gezet, zodat zij dezelfde verschijnselen van stress ver-
toonde als haar moeder gedurende haar hele leven met Bram Kuyper.
Na een jaar trok Kuyper in het pand Keizersgracht 164, dat voor de
VU was aangekocht. Daardoor werd hij nauwer bij het studentenleven
betrokken en kon zijn zuster Anna ook voor hem zorgen. Want zij, me-
vrouw de weduwe A.C.E. Mond, geb. Kuyper, was al vanaf 1885 direc-
288
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 374 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 374 Pagina's