Dr. Abraham Kuyper en de Vrije Universiteit - pagina 286

sche de zwakkere zou gaan verpletteren (p. 8-14). Dan volgde het betoog

dat de feiten van transformatie moesten worden gerespecteerd (p. 14-

25). Vervolgens werden ook de gebreken en bezwaren tegen de evolutie-

leer beschreven (p. 26-35). Concluderend werden eerst de vier punten

van waardering genoemd (p. 36-37), gevolgd door kritiek vanuit geeste-

lijk standpunt met een esthetisch, ethisch en religieus aspect (p. 38-46).

Tenslotte werd de idee van een evolutionistische schepping als mogelijk-

heid genoemd en afgewezen (p. 46-51). De grote tegenstelling was en

bleef bestaan tussen 'de Selectie der Evolutie en de Electie der Schrift.'

Er viel geen brug te slaan. 'Christelijke religie en Evolutie-leer waren

twee over en weer elkaar uitsluitende systema.'

Maar voor hen die wel een brug wilden slaan tussen de toename aan

feiten inzake evolutie-processen en scheppingsgeloof, waren er ook een

aantal intrigerende zinnen in de rede:

'Niet onzen stijl zullen we aan den Oppersten Bouwmeester van

het Heelal opdringen. Mits Hij, niet in schijn, doch in wezen de

Bouwmeester blijve, is Hij ook in de keuze van den bouwstijl de

Vrijmachtige. Had het dus God beliefd niet zelf de soorten te

scheppen, maar soort uit soort op de productie van het hooger

volgende had aangelegd, de Schepping zou er even wonderbaar

om zijn.'

Immers velen, die overtuigd werden door het feitenmateriaal achter het

evolutie-model, namen deze idee van Vrijmachtige Bouwmeester over.

Maar Kuyper zelf deed dat niet. Hij laste deze opmerkingen in naar aan-

leiding van ideeën over evolutie binnen de kring van engelse en ameri-

kaanse Calvinisten. Zelf bleef hij aan de geschiedverhalen van paradijs

en zondvloed vasthouden en aan het schema mechanisch-organisch. Hij

sprak wel over het accepteren van de feiten, maar hij deed er zelf niets

mee.

Met alle beschikbare kracht werd daarom de evolutieleer, de wereld-

beschouwing van Darwin, Haeckel en Nietzsche bestreden.

'We moeten er ons niet tegen verdedigen, maar het aanvallen. De

handboeken, waarin het sloop, moeten terzijde gelegd, en aan

geen onderwijzer, die het leeraart, mogen we onze kinderen toe-

vertrouwen.'

Tegenover heel de 19de eeuw, die wegstierf onder de hypnose van het

evolutiedogma, vatte Kuyper zijn grondidee van de wedergeboorte in

een karakteristieke uitspraak samen:

280

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen