Dr. Abraham Kuyper en de Vrije Universiteit - pagina 274
ping en hadden een mystiek karakter. De wedergeboorte als kiem van
nieuw eeuwig leven, had echter een goddelijk element, dat onmiddellijk
als een gnostieke vonk in het hart indaalde. Men zou hier van een
gnostiek element in Kuypers denken kunnen spreken.
Door de wedergeboorte als kiem van eeuwig leven, ontstond de anti-
these in heel het leven, en dus ook in de wereldbeschouwing en de weten-
schap. Tussen geloof en wetenschap was er volgens Kuyper geen con-
flict. Alle wetenschap ging volgens zijn inzicht, van geloof uit. Er was
alleen een principieel verschil in het geloof zelf, en daardoor ook een
principieel verschil in wetenschap. Enerzijds was er een wetenschap die
de wereld als normaal beschouwde, en anderzijds een wetenschap die
wist dat de wereld abnormaal was geworden, bedorven door de zonde.
Die laatste wetenschap kende ook het herstel door:
'het wonder; het wonder in de wedergeboorte; het wonder in de
Schrift; het wonder in den Christus als God-zelf uit Zijn eigen leven in
ons leven indalend.'
In zijn Stone-lezing over het Calvinisme en de wetenschap zei hij het
heel duidelijk:
'Wie niet wedergeboren is, kan geen wezenlijke kennisse van zon-
de hebben, en wie niet bekeerd is, kan geen geloofszekerheid be-
zitten; wie het Testimonium Spiritus Sancti mist, kan niet geloo-
ven in de Heilige Schrift: en dit alles naar de snijdende uitspraak
van den Christus zelven: "Wie niet wedergeboren is uit water en
geest, kan het Koninkrijk Gods niet zien" zelfs; of ook naar die
andere uitspraak van den apostel: "de natuurlijken mensch kan
niet verstaan de dingen die des Geestes Gods zijn.
Calvijn verontschuldigde daarom de anderen niet. Eens zullen
ze in hun eigen consciëntie overtuigd worden van ongelijk. Maar
voor het feitelijke van den toestand hebben we dan toch met
tweeërlei menschelijk bewustzijn te doen: dat van den wedergebo-
rene en den niet-wedergeborene; en die twee zijn niet hetzelfde.'
De leer van de antithese was bij Kuyper gefundeerd in de wedergeboor-
te. Daardoor ontstond een nieuwe geloofsrichting van het mensenhart:
in plaats van afwending van God, kwam voortaan een naar God toege-
keerd zijn. Volgens Kuyper kwam de antithese voort uit een onmiddel-
lijke indaling van de goddelijke kiem der wedergeboorte. En die weder-
geboorte verbond zijn wetenschapsleer en antropologie met zijn theolo-
gie en cultuurbeschouwing.
Kuypers cultuurbeschouwing vraagt nu om onze aandacht.
268
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 374 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 1987
Publicaties VU-geschiedenis | 374 Pagina's