De Vrije Universiteit na Kuyper - pagina 71

o p het uitbreken van de Wereldoorlog volgde een emotionele

polarisatie in het neutrale Nederland. Velen waren Engeland niet

welgezind vanwege de oorlogen in Zuid-Afrika. Maar de aanval van

Duitsland op het neutrale België wekte nu de grootste verontwaar-

diging.

Duitsland ging in zijn militaire plannen uit van een twee-

frontenoorlog. Om niet aan beide fronten zwak te staan werd een

strategie ontworpen, waaraan konsekwent vastgehouden moest

worden. Eerst moest Frankrijk verslagen worden, vóór de krachtme-

ting met Rusland kon volgen. Rusland was te groot om daar te

beginnen. Ook zou de mobilisatie van Rusland veel tijd vragen,

volgens de Duitse berekeningen 42 dagen. Duitsland moest dus

eerst snel Frankrijk verslaan. Dat zou mogelijk zijn door dat land

via België op de zwak verdedigde noord-grens binnen te vallen.

Daarna zouden dezelfde troepen in het Oosten Rusland aanvallen.

Deze strategie had als enig bezwaar, dat Duitsland de grenzen van

België had gegarandeerd.

Toen de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije te Serajevo werd

vermoord, verklaarde Oostenrijk eerst de oorlog aan Servië. De

Russen verklaarden vervolgens niet de oorlog aan Oostenrijk, maar

ze gingen wel mobiHseren om het leger van Oostenrijk te binden.

Die mobilisatie betekende echter een aantasting in de kern van het

Duitse aanvalsplan. Duitsland eiste intrekking van het Russische

mobilisatiebevel, niet op grond van enige rechtsregel, maar op

grond van de logica van zijn eigen oorlogsplaimen. Toen Rusland

dit ultimatum negeerde, verklaarde Duitsland aan Rusland de

oorlog, en begon de Duitse aanval op België en Frankrijk. Omdat

Duitsland aanviel, kon ItaUë, hoewel een bondgenoot van Duitsland,

neutraal blijven. Maar Engeland had de neutraliteit van België

gewaarborgd, zodat Duitsland niet alleen de twee-frontenoorlog met

Rusland, België en Frankrijk aanging, maar ook een oorlog met

Engeland, dat België te hulp kwam.

Kuyper, die eerst nog de oorlogsverklaring van Oostenrijk aan

Servië afwees, begon in augustus 1914 de Duitse inval in België

goed te praten: Duitsland verkeerde in een noodsituatie, doortocht

eisen aan België was geoorloofd. Omdat België die doortocht niet

toestond, mocht volgens Kuyper de Duitse garantie van de

Belgische neutrahteit opgezegd worden.

Prof. H.H. Kuyper beantwoordde in De Heraut van 1 november

1914 de vraag: 'Mogen de leden van het Uchaam van Christus met

67

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen