De Vrije Universiteit na Kuyper - pagina 67

Omgekeerd nam in diezelfde tijd mr. Th. Heemskerk een beslissing,

die Kuyper met de diepste argwaan zou gaan vervullen.

Op 21 december 1907 werd in de Tweede Kamer de begroting

van het Departement van Oorlog verworpen. Drie dagen daarna

stelde het kabinet de portefeuilles ter beschikking en op 30

december droeg de Koningin aan Heemskerk op om een nieuw

kabinet te vormen. Heemskerk had dit gevolg van zijn

tegenstemmen niet voorzien, en vooral niet dat de Koningin zeer

beslist hem als formateur wenste.

Kuyper, die pas op 17 oktober 1907 weer was opgetreden als

voorzitter van het Centraal Comité der A.R.Partij, en nog tot 13

november van het daaropvolgende jaar geen kamerlid was, werd bij

deze kabinetsformatie door Heemskerk onvoldoende op de hoogte

gehouden. Heemskerk vond overleg met Kuyper niet noodzakelijk

en in feite niet mogelijk, omdat deze in een dergelijk overleg

slechts zijn wil dicteerde.

Vervolgens had Kuyper aan Heemskerk voorgesteld om, na de

verkiezingen van 1909, het kabinet-Heemskerk zo te reconstrueren,

dat Kuyper voorzitter werd en tevens minister van onderwijs. Maar

Heemskerk had dat niet willen toezeggen. Op 24 juni 1909 besloot

de ministerraad om, gelet op de gunstige verkiezingsuitslag,

ongewijzigd aan te blijven. Kuyper had zelf in De Standaard

geschreven dat het uitgesloten was, dat hij in het kabinet-Heems-

kerk werd opgenomen. Hij hoopte en verwachtte dat hij daartoe

zou worden overgehaald. Maar het kabinet-Heemskerk oordeelde

dat Kuyper geen zitting kon nemen in een kabinet waarvan hij niet

de formateur en woordvoerder was.

Drie dagen later onthulde Het Volk dat Kuyper in 1903 aan de

heer R. Lehmann een ridderorde had bezorgd in ruil voor een gift

van fl. 11.000, die ten goede kwam aan de A.R.Partijkas. Ook door

deze 'lintjeszaak' kon Kuyper onmogelijk nogmaals als minister

optreden.

In datzelfde jaar 1909 kregen de hoogleraren Anema en

Diepenhorst De Rotterdammer ter beschikking voor hun politiek

commentaar. Voortaan zou De Rotterdammer in sociaal opzicht niet

langer rechts, maar meer links van De Standaard optreden. Mr. A.

de Jong werd naast Kuyper Ud van de Tweede Kamer en Fabius

begon met zijn Studiën en Scheden op het gebied van Staat en

Maatschappij (1909-24) een eigen periodiek.

63

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen