De Vrije Universiteit na Kuyper - pagina 99

IL EXPOSITIE 1920-1933

5. De erfgenamen

Zoals Kuyper zijn grondmotief met de titel Pro Rege onder woorden

bracht, zo gaf de titel Magnolia Dei het grondmotief van Bavinck

weer. Hij proclameerde niet zo centraal als Kuyper dat deed de ere

Gods, maar bewonderde veelmeer als geleerde de grote werken van

de Schepper en Herschepper. Hij was vóór alles de geleerde, die

zich verwonderde en die onderzocht wat anderen over God en zijn

schepping, over de mens en zijn ziel te zeggen hadden. Hij begon

niet met de bestrijding, maar luisterde eerst en zette daarna de

zaken in een op de oude scholastiek georiënteerd kader, waarop

dan een afgewogen oordeel volgde als hij voldoende inzicht en

zekerheid had verkregen.

Kuyper was een bevelhebber met een apodictische stijl in zijn

spreken en schrijven, die zijn volgelingen overtuigde door zijn eigen

overtuigdheid. Hij poneerde en bevestigde wat hij beweerde met

een beeld of een krachtig voorbeeld. Via een duidelijke

tegenstelling leidde hij zijn gehoor naar Gods eer als climax van

zijn betoog.

Bavinck liet, anders dan Kuyper, ook de tegenstanders aan het

woord, hij taxeerde en overwoog, hij bewonderde en aarzelde om

een duidelijke conclusie te trekken. Deze instelling betekende dat

hij een brug kon slaan tussen de Afgescheidenen van de richting

Lindeboom en de Kuyperianen. Daarna bleek uit dit Bavinck-

centrum tussen deze vleugels een progressieve en pluriforme groep

van jongeren naar voren te komen.

Eén van hen, ds. J.C. Aalders, schreef een brochure De Critiek

der Jongeren, als een antwoord op de rede die prof. F.W. Grosheide

op 13 februari 1918 voor de Unie der S.S.R. te Leiden had

gehouden over Een andere Geest? De nog jonge Grosheide sloot

zich, reeds in 1916 door zijn kritiek op de N.C.S.V., meteen bij de

oudere garde aan. Ds. Aalders vatte genoemde S.S.R.-rede samen

in de zin: 'Jongeren, uw critiek op kerk, prediking en belijdenis is

in hoofdzaak niets anders dan een kwestie van leeftijd, die met de

jaren verdwijnt'.' Maar, zei Aalders, zo eenvoudig was het probleem

niet. Men kon beter van een crisis in onze kerken spreken, ontstaan

95

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen