Bijzondere studenten - pagina 200
40 jaar studentenbeweging aan de Vrije Universiteit
maatregelen die zowel het inkomen van studenten aantasten alswel de vorm en
inhoud van het onderwijs reguleren. Hierdoor worden bepaalde verworvenheden van
de studentenbeweging in tien jaar tijd weer geheel of gedeelteUjk ongedaan ge-
maakt. Juist de veelheid van maatregelen die de overheid over het wetenschappeUjk
onderwijs uitstrooit, maakt dat de studentenbeweging te veel bezig is defensief op
te treden, teveel haar aandacht richt op de bestrijding van die stroom plannen en te
weinig toekomt aan een eigen kreatieve visie op onderwijs en wetenschap. De
afhankelijkheid van de welwUlendheid van de dominant is maar één van de faktoren
die het emancipatieproces belemmerd hebben. De meest kruciale faktoren moeten
gezocht worden in het karakter van de studentenbeweging zelf. In de eerste plaats
speelt de tijdelijkheid van het student-zijn een rol van betekenis. Omdat een
student, onder meer onder druk van een beperkte inschrijvingsduur of afhankelijk-
heid van de kriteria voor de vaststelling van een toelage, slechts enkele jaren eiktief
kan zijn, boet de beweging aan daadkracht in. Hoewel iedere student zich ten volle
kan inzetten gedurende enkele jaren, ontstaat toch een gebrek aan kontinuïteit. We
hebben gezien dat er een duidehjke opeenvolging is van generaties, die ieder onder
bepaalde maatschappelijke omstandigheden hun positie moeten bepalen en steeds
weer het kontakt met de achterban moeten zien vast te houden. In de geschiedenis
v£ui de SRVTJ zien we tussen de verschillende periodes generatiewisseüngen. Zowel
in 1969 als in 1973 gaat deze wisseling gepaard met een herformulering van uit-
gangspunten, aktiedoelen en strategiebepaling. De opeenvolging van generaties
verloopt in de praktijk niet zo soepel. In 1969 geven studenten die de demokratise-
ringsakties hebben opgezet er en masse de brui aan om af te studeren of elders
aktief te worden. In 1973 gebeurt hetzelfde met de aktivistengeneratie die, voort-
komend uit de Rode Eenheden en de KRAK-Groep, de Pohtieke Vakbond heeft
opgezet en de akties voor demokratisering en kollegegeldboykot heeft georganiseerd.
Juist omdat het bereiken van bepaalde doelen de verdienste van bepaalde generaties
is, zijn de resultaten vaak niet permanent.
Een andere faktor van belang wordt gevormd door het ontbreken van ekono-
mische macht bij studenten. Daarmee wordt de positie veui de studentenbeweging als
pressiegroep direkt minder krachtig en is het de dominant er minder aan gelegen
eisen in te wiUigen. Veel studenten zien waarschijnlijk daarom weinig heU in de
akties die de studentenbeweging voert; zij zijn meer op de toekomst gericht, op hun
positie op de arbeidsmarkt die naar men hoopt financieel gezien beter zal zijn voor
afgestudeerde akademici. Het ontbreken van ekonomische macht betekent ook dat de
studentenbeweging minder mogeüjkheden heeft om de dominant onder druk te zetten
en maatregelen ongedaan te maken. De middelen die de studentenbeweging ter
beschikking staan, zijn derhalve beperkt. Bij al huq^ aktiemiddelen geldt, dat het
sukses van het middel afhankelijk is van de reaktie van de dominant. Daarbij komt,
dat de SRVU deels financieel afhankehjk is van de dominant, waardoor de dominant
grenzen kan stellen aan de akties, bijvoorbeeld door te dreigen met het intrekken
van facUiteiten. In 1973 hebben we gezien dat na dertien bezettingen de studenten-
beweging niet £dleen de goodwill bij het bestuur van de VU heeft verspeeld, even-
eens is het aktiemiddel geïnflateerd: aktiemobUisatie lukt nog maar ten dele, kon-
sensusmobüisatie wordt ook een probleem. Overigens blijkt, dat verrassingsakties en
akties, die gevoerd worden met de steun van bondgenoten ofwel harde akties de
dominant kuimen verrassen, waardoor sommige akties wel suksesvol zijn.
Uitgaande van de faktoren die inherent zijn aan het student-zijn en de ekono-
mische onmacht is het verwonderUjk dat het emancipatieproces nog zo ver gevor-
derd is. Dat dit zo gebeurd is, moet met name aan maatschappeUjke ontwikkelingen
toegeschreven worden, waardoor een deel van de studenteneisen wordt ingewilligd.
198
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 mei 1989
Publicaties VU-geschiedenis | 228 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 mei 1989
Publicaties VU-geschiedenis | 228 Pagina's