Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 174

druk. De Vrije Universiteit heeft zich er weinig van bewust getoond dat zij na Kuyper en

Bavinck opnieuw twee oorspronkelijke geesten van internationale allure in haar midden

had.

WATERINK

Er zijn geleerden die slechts tot hun recht komen in de engste sferen van de wetenschap.

Waren die voor hen gesloten gebleven, dan hadden zij het in de maatschappij tot niets

gebracht. Maar van hoeveel vu-hoogleraren dat ook gezegd zou kunnen worden, Jan

Waterink past niet in deze categorie. Men zou hem pedagoog kunnen noemen, psycho-

loog, theoloog enfilosoof,schreef zijn leerling G. Wielenga, 'maar zeker ook zakenman,

pastor, prediker'.^^ Dat kunnen we weten, omdat Waterink zich op die terreinen bewo-

gen heeft. Maar hij wekt de indruk daarmee zijn grenzen niet gevonden te hebben. Wa-

terink zou in elke functie inzetbaar zijn geweest, en overal zou het hem zijn gelukt zijn

aanwezigheid merkbaar te maken. Zo ging het ook aan de Vrije Universiteit. Hij was be-

noemd op krediet, voor een vak waarin hij volgens de faculteit nog niets gepresteerd had.

Binnen drie jaar gold hij als een man van invloed en gezag^^', en bij het gereformeerde

publiek genoot geen van de professoren zo veel bekendheid en waardering, tot Wate-

rinks volle tevredenheid. 'He was not conceited at all,' zeggen de varia in de studenten-

almanak. 'He simply regarded himself as a completely exceptional person.'^^^

Als pedagoog en psycholoog had Waterink genoeg aan zichzelf Als hij zich uitsprak

over theoretische vragen, was het in zeer algemene zin. Hij poneerde wel de noodzaak van

een christelijke psychologie, maar maakte dat niet concreet.^**^ Hij vertrouwde op zijn in-

tuïtie, en presenteerde vervolgens zijn conclusies alsof ze op onderzoek berustten. 'In ons

laboratorium werd vastgesteld,' verklaarde hij dan, zonder toetsing en verificatie, en ook

zonder in te zien dat hij eigenlijk niet meer gedaan had dan een hypothese formuleren.

Zijn publicaties moesten het hebben van ervaringen, voorbeelden en anekdotes, neerge-

schreven in een gemoedelijke en tevens autoritaire stijl, die bij het bredere publiek veel

succes had.^^"* Hij was een voortreffelijk docent, die altijd scherp oplette of hij contact

hield met zijn gehoor, om als hij dat dreigde te verliezen onmiddellijk met een aanspre-

kend exempel of een amusant voorval uit de praktijk de luisteraars weer mee te krijgen.^^s

Waterink bestudeerde de mensen niet alleen, hij hield van ze. Waarneming en betrok-

kenheid gingen bij hem samen. Hij heeft mij geleerd, schreef Wielenga, nooit een jong

kind te onderzoeken voordat je eerst samen echt gelachen hebt.^**^ Zelf had Waterink

geen kinderen, maar hij kon zich als geen ander in zijn medemens verplaatsen, van wel-

ke leeftijd die ook was. Zo is hij in oorlogstijd, naar het getuigenis van Oranje^^^^ voor al-

le studenten die zijn raad vroegen 'een bron van kracht geweest'. Zo ook was hij de

vraagbaak van gereformeerd Nederland, omdat hij zo herkenbaar was als medegelovige.

Waterink had het dikwijls over 'de eenheid des levens', en bedoelde dan dat er harmonie

moest zijn tussen woord en werk, gedachte en daad.^^* Eenheid dus ook tussen denken

170 EEN HOEKSTEEN IN HET VERZUILD BESTEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen