Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 154

CSB."* De CSB wilde gereformeerd zijn, met een vrij sterke tendens in de richting van de

wijsbegeerte der wetsidee. VoUenhoven en Dooyeweerd waren op de csB-congressen

graag geziene gasten"', en in de Calvinistische Studentenbladen werden de geschriften

van A. Janse waarderend besproken.' '^ Dooyeweerd zag er een nieuw reveil in, 'een len-

te-ontwaken in het jong-gereformeerde leven'. De CSB'ers, zo vertrouwde hij, zouden de

taak volbrengen 'die het calvinisme in de jongste periode der wereldgeschiedenis heeft te

vervullen'. "9

De CSB zou zich handhaven, maar niet de meerderheid van de vu-studenten voor zich

winnen. De invloed van de NCSV was ook in de jaren dertig sterker. De Gaay Fortman zei

later dat voor hem de studententijd religieus gezien de beslissende levensfase was ge-

weest, en noemde in het bijzonder de NCSV.'^ Daar leerde je verbinding te leggen tussen

wetenschap en geloof, 'zonder krampachtigheid en zucht tot overheersen'.'^' In die

krampachtigheid en heerszucht zal hij het verschil gezien hebben met de wijze waarop

zijn eigen universiteit hem de betekenis van die verbinding onder het oog wilde brengen.

En ofschoon weerstanden tegen de NCSV zeker bleven bestaan, uitte zich dat minder in

bestrijding dan in een pogen de vu-afdeling een eigen karakter te verlenen. Het afde-

lingsbestuur gaf in 1934 een circulaire uit waarin jongere studenten geadviseerd werd

zich eerst grondig in te werken in de gereformeerde beginselen, voordat zij zich begaven

in het wijdere verband van de NCSV. Het stuk was mee ondertekend door een commissie

van advies, samengesteld uit de hoogleraren Dooyeweerd, Gerbrandy en G.J. Sizoo, en

de predikanten Ferwerda, De Graaf en Verkuyl.'^^ De laatste was overigens een geest-

driftig NCSv'er, maar tegelijk zeer gehecht aan de tradities van Afscheiding en dolean-

tie.'^3

In de jaren twintig zijn verscheidene oud-NCSv'ers losgeraakt van de gereformeerde

kerken, en met Geelkerken meegegaan. In de jaren dertig ging het anders. Prominente

NCSv'ers als De Gaay Fortman en LA. Diepenhorst verlieten hun kerk niet en zeiden

evenmin de Vrije Universiteit vaarwel. Ze zouden zich zelfs tot leidinggevende figu-

ren ontwikkelen, maar bleven hun NCSV-stempel behouden. We weten alles veel te goed,

waarschuwde De Gaay Fortman in zijn afscheidsrede als rector corporis. 'Wij moeten

met onze keurig sluitende dogmatiek en ons hoog houden van de orthodoxie zo oppas-

sen.' Geloof is naar het woord van Brunner subjectief Niets kan in staan tussen God en

mij.'^'* Dat geloof zou minder uitdrukking vinden in het denken dan in het doen. Het ge-

loof wordt getoond uit de werken. De geest van de jaren zestig kondigde zich bij deze

jongeren reeds aan. Verkuyl had het ook. 'Als ik jou hoor praten,' schreef hij in 1968 aan

De Gaay Fortman, 'heb ik altijd de indruk, dat wij in onze studentenjaren geboeid zijn

geraakt door dezelfde figuren en dat wij in die jaren hetzelfde visioen gehad hebben

waaraan wij nu trachten gehoorzaam te zijn.''^5

Ook een student in de rechten als De Gaay Fortman kende Brunner, en las Karl

Barth, voor wie hij zich graag openstelde, met opschorting van de kritiek. 'Luisteren is

de houding die ons tegenover de boodschap van Barth c.s. allereerst past."^* Onder stu-

150 EEN HOEKSTEEN IN HET VERZUILD BESTEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen