Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 330

bod bleken niet op elkaar afgestemd. Troost bood christelijke wetenschap aan, maar

vond geen afnemers. Werking naar buiten had deze kwestie niet. Aan de buitenwereld is

ze praktisch ontgaan. Anders kon het liggen met toegepaste wetenschappen, waar het

publiek regelrecht bij betrokken was. Zo'n kwestie heeft zich afgespeeld in de medische

faculteit, en de inzet was het vu-beleid inzake abortus. Dat was een ethisch vraagstuk, en

aangezien de hoogleraar ethiek altijd tot duidelijke stellingname bereid was, hoeft het

niemand te verwonderen dat Kuitert al spoedig na zijn intrede aan de Vrije Universiteit

een standpunt naar buiten bracht. 'Als een vrouw absoluut geen kind meer wil,' schreef

hij in 1969, 'dan heeft ze het absolute recht om die abortus aan te vragen. Ik kan er ge-

woon kwaad om worden, als een maatschappij dat tegenhoudt.'^^'

Kuitert sprak vanuit zijn verantwoordelijkheid als ethicus. Maar de uitvoering van

een op zijn voorstellen gegrond beleid zou van de medici moeten komen. Het bleek di-

rect dat aan de Vrije Universiteit een kloof gaapte tussen de theologische en de medische

faculteit. Lindeboom was het felst in zijn afwijzing. 'Ik schaam me voor de vu,' schreef

hij zijn zuster^^^; en aan een andere correspondent: 'wanneer de Vrije Universiteit der-

gelijke, in wezen on-zedelijke en im-morele tendenzen voedstert, dreigt ze een vloek

voor de natie te worden.'^^^ Hij reageerde ook in het openbaar met zijn boek Vrije vrucht-

afdrijving?, dat al in 1970 het licht zag. Een jaar later, in 1971, gaf hij steun aan de oprich-

ting van de Vereniging tot Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK).^^'* De gynae-

coloog Janssens vond Kuiterts publicatie eveneens onaanvaardbaar,^**5 maar benaderde

de vragen anders dan Lindeboom. Als hoofd van zijn afdeling was hij in 1969 begonnen

met de uitvoering van abortussen, op basis van het principe: neen, tenzij. Hij dwong nie-

mand tot medewerking, maar gaf evenmin toe als leden van zijn staf meer ruimte vroe-

gen. Janssens wilde abortus alleen toepassen in uitzonderingssituaties, en niet leveren op

bestelling. 'Nimmer zal alleen de wens van de vrouw en het beroep op "baas in eigen

buik" of "het is uiteindelijk mijn eigen verantwoordelijkheid" de arts tot handelen kun-

nen doen overgaan.' De beschermwaardigheid van de vrucht mocht nooit uit het oog

verdwijnen.^^^ Niettemin werd zowel op medische als op sociale indicatie geaborteerd.

Janssens vertrok in 1977 naar Groningen. Toen veranderde het beleid. In 1978 werd

slechts één abortus uitgevoerd. Sommige medewerkers protesteerden. Ik wil niet, ver-

klaarde een van hen, 'dat de ethiek van de een maatgevend is voor de ander'.^*' Die on-

voorwaardelijke vrijheid kon het ziekenhuis hem echter niet geven. Er moesten grenzen

zijn, daar waren alle autoriteiten het over eens. Maar wie zou die trekken.'' Janssens op-

volger de katholiek N.F.Th. Arts zag dat als zijn taak, want hij was afdelingshoofd. Ook

Janssens had altijd de finale beslissing aan zichzelf gehouden.^^^ Het bestuur van het

Academisch Ziekenhuis wilde echter de strikter denkende Arts niet dezelfde vrijheid ge-

ven, en verklaarde nu zelf alleen bevoegd te zijn tot het opleggen van bindende regels.

Het deelde Arts mee dat hij niet meer verantwoordelijk zou zijn voor ingrepen die door

andere specialisten werden gedaan. Arts spande toen een kort geding aan tegen het zie-

kenhuisbestuur, maar dat kreeg van de rechter gelijk, omdat het hier 'een zeer princi-

326 EEN HOEKSTEEN IN HET VERZUILD BESTEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen