Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 241

lingwerff zich er bij zijn vijfentwintigjarig jubileum op beroemen dat de bibliotheek, ge-

meten aan de haar vergunde mogelijkheden, zich bijna optimaal had ontwikkeld.^^ In de-

ze periode was het nog grotendeels toekomstmuziek. Naar mijn ervaring is pas in de loop

van de jaren zeventig de regelmatige gang naar de bibliotheek van de UvA overbodig ge-

worden. Maar de basis voor een volwassen bibliotheek was eerder gelegd.

DE NIEUWE OPVATTINGEN EN DE FACULTEITEN

Organisatie van het universitaire onderzoek en reorganisatie van het bestuur hebben het

universitaire leven in heel Nederland sterk beïnvloed. Aan alle instellingen werden de-

zelfde maatregelen van bovenaf opgelegd, en overal kwam het dan tot vergelijkbare reac-

ties. De overheid dicteerde en domineerde, en de speelruimte voor zelfstandige keuzes

was zeer beperkt. De geschiedenissen van de verschillende universiteiten gaan vanaf de-

ze tijd dan ook steeds meer op elkaar lijken, als de lokale varianten van een algemeen pa-

troon. Dat alles geldt dan vanzelfsprekend ook voor de Vrije Universiteit.

Toch houdt zij meer dan de andere haar eigen verhaal, omdat zij een bijzondere in-

stelling is, en juist de aard van dat bijzondere haar geschiedenis gedurende deze jaren in

belangrijke mate heeft beheerst. De Vrije Universiteit reageerde op de veranderingen in

kerk en politiek, maar zoals we reeds zagen, hebben haar docenten - niet langer uitslui-

tend haar hoogleraren - in deze periode zelf aan dat veranderingsproces zeer nadrukke-

lijk bijgedragen.

Per faculteit kon die bijdrage in omvang, aard en betekenis verschillen. Sommige stu-

dierichtingen kunnen we in dit verband ongenoemd laten, zonder af te doen aan hun

kwaliteit en toewijding. Andere hebben in het veranderingsproces beslissend ingegre-

pen. Rekening houdend met die verschillen zullen we daarom hier de aandacht over de

faculteiten ongelijk verdelen. We beginnen met de theologische faculteit. Dat is niet al-

leen logisch omdat de eerste plaats haar in de gangbare orde rechtens toekomt, maar ook

omdat zij in de te schetsen ontwikkelingen een cruciale rol heeft gespeeld.

THEOLOGIE

'De Vrije Universiteit drijft op de theologische faculteit. Gaat die het vertrouwen van

ons volk missen, dan zinkt de heele universiteit weg.''*^ Zo hadden Colijn en De Waal

Malefijt het gezegd in 1924. Dertig tot veertig jaar later was de positie van deze faculteit

weliswaar minder dominant, maar ze was nog altijd gezichtsbepalend. Toen in juni 1967

de benoeming van een negental nieuwe hoogleraren en lectoren publiek gemaakt werd,

drukte het dagblad Trouw op de voorpagina één foto af: die van de theoloog Kuitert. En

wezenlijk berustte het vertrouwen in de Vrije Universiteit nog steeds op haar oudste

faculteit. Wel hebben de bioloog Lever en de geoloog Van de Fliert in de jaren zestig

het hele land afgereisd om hun nieuwe inzichten in de verhouding tussen geloof en we-

DIENENDE WETENSCHAP. 1955-1968 237

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen