Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 178

zag directeur Wolzak daar nog altijd 'een bijzondere leiding' in.^'"

Michael is gekomen, maar dat was vele jaren later. Voorlopig was er slechts één acute

zorg, de opvolging van Bouman. Grunbaum was de best gekwalificeerde assistent, doch

kwam als Russische jood niet in aanmerking. De Groninger Lambertus van der Horst

werd door sommigen nog wat jong geacht.3" Waterink, wiens mensenkennis hem voor

eenmaal in de steek moet hebben gelaten, zag in Van der Horst echter 'een voor ons al-

leszins geschikte man'.3'^ Een paar jaar later zouden de twee op permanente voet van

oorlog komen te leven.3'3 Dat had Waterink zichzelf aangedaan, want zijn advies moet

zwaar gewogen hebben. Het stond namelijk tegenover dat van Bouman, die zich in de

vergadering van de senaat hardnekkig en langdurig tegen een benoeming van Van der

Horst verzette.3'4 Zijn bezwaar kwam hierop neer, dat Van der Horst te weinig ge-

schoold was in de psychiatrie, waardoor hij zich in feite op een materialistisch standpunt

stelde.3'5 Maar de psycholoog won het van de psychiater. De senaat stelde zich met ne-

gen tegen drie stemmen achter Van der Horst, die in september 1928 benoemd werd.3'^

Hij had het de besturende colleges iets gemakkelijker gemaakt door van Geelkerkens

bolwerk Amsterdam-Zuid naar het centrum te verhuizen, om zich daar aan te sluiten bij

de gereformeerde kerken.3'7 Met zijn intrede in de senaat kwam er dus niet nog eens een

dissident bij, maar Geelkerkens denigrerend commentaar in Woord en Geest^'^ op de

promotie van een ex-medewerker3'9 üjkt niet geheel zonder grond.

Van der Horst is door zijn opvolger F.C. Stam 'een groot man' genoemd, die tegelijk

sterke weerstanden opriep. Hij eiste veel van zijn leerlingen, maar bood slechts een mi-

nimum aan instructie en begeleiding.^^" Ook samenwerking met anderen ging hem niet

gemakkelijk af. Bouman had eerst over hem een zeer gunstige mening gehad^^', en Wa-

terink had hem krachtig aanbevolen. Later kwamen ze tegenover elkaar te staan. Toen

Van der Horst hoogleraar werd, bleef S.T. Heidema directeur van de Valeriuskliniek.

Na drie maanden hadden ze hun eerste botsing.3" Heidema zou ten slotte in 1935 'om

gezondheidsredenen' het veld ruimen.3^3 Van der Horsts kwaliteiten waren evenwel on-

miskenbaar. Hij zou de eerste vu-hoogleraar worden aan wie een dubbelbenoeming

werd toegestaan, toen hij in 1946 tevens verbonden werd aan de stedelijke universiteit.

Boumans benoeming in Utrecht had daar de wrevel van de hoogleraren gewekt. 'De

vrome prof zeiden de studenten. 'Er teekende zich wel eens een ironisch glimlachje af

op het gelaat van hen, die het over hem hadden.'3^+ Van der Horst werd door een open-

bare instelling begeerd, en riep die weerstanden blijkbaar niet op. Van der Horst sprak

zich uit voor een antropologisch gerichte psychiatrie, waar de mens niet in isolement

werd bestudeerd, maar als levend in sociale harmonie met zijn medemensen. Die antro-

pologie moest christelijk zijn, maar over het hoe en wat heeft hij zich nooit uitgelaten.3^5

Het heeft er wel enigszins de schijn van, dat dergelijke bespiegelingen voornamelijk een

tegemoetkoming waren aan Lindebooms vereniging, zonder dat in de praktijk de chris-

telijke uitgangspunten grote verschillen te zien gaven. Volgens kenners is in diagnostiek,

behandeling en verpleging geen wezenlijk onderscheid waarneembaar.3^^

174 EEN HOEKSTEEN IN HET VERZUILD BESTEL

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen