Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 167

Wille maakte indruk op leerlingen die enerzijds ijver paarden aan intelligentie, ander-

zijds bij het volwassen worden groeiden in hun van huis uit meegekregen calvinistische

levensovertuiging, in dezelfde geest als hun leermeester. Was die combinatie van eigen-

schappen alledaags geweest, dan zou Willes onderwijs de studenten grote voldoening

gegeven hebben. Er waren er ook die afhaakten. Ze vonden de studie te zwaar, of erger-

den zich aan Willes eenzijdigheid.^^'' Begeleiding kregen ze niet. Wille stond op grote af-

stand van zijn studenten. Zijn onderwijs was inhoudelijk van hoog niveau, geheel geba-

seerd op eigen onderzoek, maar didactisch beneden peil. Met gebogen hoofd stond hij

vijftig minuten lang zijn dictaat voor te lezen, en slechts zelden ging de blik voor een kort

moment de zaal in.^^7 Teleurstelling zal het zeker ook gegeven hebben dat hij weten-

schappelijke bestudering van de hedendaagse letterkunde onmogelijk achtte.^^* Hij ken-

de de nieuwe letteren wel, maar stopte zijn onderwijs consequent bij 1880. Reden ge-

noeg om te begrijpen waarom ook over hem klachten binnenkwamen bij de besturende

colleges.^^9 Tot maatregelen leidde dat alles niet.

Willes beginselvastheid openbaarde zich niet alleen bij de studie van de litteratuur.

Zijn vak kreeg politieke actualiteit toen minister Marchant in 1934 voorstelde de gang-

bare spelling van De Vries en Te Winkel te vervangen door een vereenvoudigd systeem.

In vu-kringen stuitte dat op brede weerstand. De senaat richtte zich met een adres tot de

minister om bezwaar aan te tekenen tegen afschaffing van de buigings-n voor de derde

en vierde naamval van mannelijke woorden. Afschaffing zou naar de senaat vreesde de

indruk wekken dat het Nederlands geen woordgeslachten of naamvallen kent. Dat zal

leiden tot een chaotisch gebruik van de geslachtsaanduidingen hij/zij, zijn/haar,

welks/welker, die in de schrijftaal onmisbaar zijn.^3 In dat opzicht heeft de senaat zeker

gelijk gekregen. De toegenomen onzekerheid omtrent woordgeslachten heeft in de thans

geldende officiële spellingsregels uitdrukking gevonden in volslagen willekeur. Willes

bezwaren gingen echter verder. Voor hem en zijn medestrijder Höweler^^' was het een

zaak van beginsel. Taal stond gelijk met de geschreven taal.^^^ Spellingshervorming was

daarom revolutionair, zoals Wille uitvoerig betoogde in zijn diesrede 'Taalbederf door

de school van Kollewijn'. Wille heeft het pleit verloren, maar in zijn nederlaag nooit be-

rust.^33

V O L L E N H O V E N EN D O O Y E W E E R D

Docenten van de Vrije Universiteit moesten niet enkel gereformeerd zijn. Een univer-

siteit met christelijke professoren was niet genoeg. De mannen die daar werkten

moesten gereformeerde, calvinistische wetenschap bedrijven, en ze waren zich daarvan

bewust. De vertegenwoordigers van deze generatie vulden dat op verschillende manie-

ren in, maar de ambitie is duidelijk te herkennen bij Wille, Van Schelven, Waterink, en

Gerbrandy. De zuiverste uitdrukking van het ideaal vinden we bij Vollenhoven en

Dooyeweerd. Christelijke wetenschap is hier niet slechts een leus, niet een einddoel in

CHRISTELIJKE WETENSCHAP 1926-1955 163

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen