Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 397

gen, Utrecht en de Universiteit van Amsterdam, omdat zij het volgens Ad Valvas elders

beter zouden krijgen.^"^

Deels werd de behoefte aan hoogleraren vervuld door de instelling van bijzondere

leerstoelen. Het vu-fonds ging in 1986 meedoen, door zittende personeelsleden deze

rang toe te kennen. Een jaar later waren het er al achttien.^"^ Zo kwam men enigszins

tegemoet aan de kritiek van professorabele medewerkers, die zich achtergesteld voelden

bij de kwalitatief niet betere buitenstaanders.3+ Maar het moest wel zeer restrictief ge-

beuren, waarschuwde rector Datema. Het bijzonder hoogleraarschap mocht geen nor-

male stap worden in het carrièreverloop van een universitair hoofddocent.35 En er bleef

een voorkeur bestaan voor buitenstaanders, die al dan niet in de wetenschap naam had-

den gemaakt. Bij de benoeming van drs. G. Zalm tot bijzonder hoogleraar economi-

sche politiek^"^ wist weliswaar nog niemand dat in hem een toekomstig minister van Fi-

nanciën schuilging. Maar de aanstelling van André Kuipers als bijzonder hoogleraar

ruimtevaart en geneeskunde^"? werd bij al zijn wetenschappelijke verdiensten toch ver-

gemakkelijkt door de faam die hij met zijn geslaagde ruimtereis had verworven. En de

benoeming van Mient-Jan Faber tot bijzonder hoogleraar in de sociale wetenschappen

met de leeropdracht 'citizen involvement in war situations'^"^ ging niet zozeer terug op

zijn promotie tot doctor in de wiskunde als op zijn ruime politieke ervaring als represen-

tant van het Interkerkelijk Vredesberaad.

Waren hoogleraren ouder dan vijftig, zoals niet zelden het geval is, dan stonden ze on-

der dubbele pressie. Toen de universiteiten groeiden, in de jaren zestig en zeventig, wa-

ren veel jonge medewerkers in de staf opgenomen.^"? Werden ze dan niet aan een ande-

re instelling tot hoogleraar benoemd, dan bleven ze dertig tot veertig jaar lang op hun

post. Nu is ervaring wel een rijk bezit, zeker in een alfafaculteit, maar evenwichtige

spreiding van het personeel over alle leeftijdsgroepen is in het algemeen gesproken toch

het meest verkieslijk. Doch als gevolg van alweer de bezuiniging, die nieuwe aanstellin-

gen blokkeerde, vielen in de meeste faculteiten vergrijzingsverschijnselen te signaleren.

In 1999 was bijna de helft van de wetenschappelijke staf- 49 procent - ouder dan 50 jaar,

en 23 procent ouder dan 55 jaar.3' Bij de wijsbegeerte waren die percentages zelfs 83 en

50, bij de theologie 76 en 48. Dat wekte natuurlijk afgunst bij jongeren, die tevergeefs op

een vaste aanstelling hoopten. 'Ik heb de indruk,' zei een van die jongeren hardop, 'dat

daar in die groep (van 55-plussers) mensen zitten die niet zoveel bijdragen, maar wel

blijven zitten.'3" En waarom zouden ze niet? Hun positie was toch al verslechterd door

de invoering van een nieuw rangenstelsel in 1984, als gevolg van de Beleidsnota Univer-

sitair Wetenschappelijk Personeel (BUWP). Tot die datum was het regel, dat een goed

functionerend medewerker regelmatig werd bevorderd, tot hij het maximum van een

wetenschappelijk hoofdmedewerker had bereikt. In het nieuwe stelsel kende men uni-

versitaire docenten en hoofddocenten. Voor de laatste categorie was elke instelling aan

een maximum gebonden, zodat de doorstroming tot stilstand kwam.3'^

Als echter één argument kracht had dit door spaarzaamheid geïnspireerde beleid te

PRIVATISERING VAN GELOOF 1980-2005 393

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen