Omstreden normalisering - pagina 43
Hoe de Vrije Univseriteit veranderde in de lange jaren zeventig
deel van de Afgescheidenen vormt de Christelijk Gereformeerde
Kerk.'^ De Afgescheidenen hadden al een eigen theologische school, in
Kampen. Na het samengaan van de Doleanten en (een deel van de)
Afgescheidenen zijn er dus twee theologische opleidingen, een in
Kampen en een aan de VU, in de wandeling als A en B aangeduid, met
een duidelijk verschil in benadering en kleur. Veel Afgescheidenen
moeten niets hebben van Kuyper en de VU.^^
Vanaf het moment van de stichting van de Gereformeerde Kerken
is de VU, aldus historicus Mare Wingens, de universiteit van een kerk,
en zijn haar studenten tot circa 1945 vrijwel exclusief uit dat kerkge-
nootschap afkomstig."* Het VU-project kan dan ook, aldus Koch, niet
los worden gezien van de pogingen van Kuyper om zijn kerk vrij te
maken van de Nederlandse Hervormde Kerk, hetgeen hij met de Do-
leantie weet te bewerkstelligen.'' Het adagium 'Vrij van de kerk' be-
hoeft daarom relativering, betoogt Hans Radder, die de leerstoel Filo-
sofie van Wetenschap en Technologie aan de VU bekleedt. Hij wijst op
een schaduwzijde van het steile gereformeerdendom. Met uitzonde-
ring van de eerste periode valt hem vooral de onvrijheid van de VU op:
'Haar zo goed als volledige onderwerping aan het leergezag en de mo-
rele orde van de gereformeerde beginselen.' Hij noemt het doorbre-
ken van het rigide wij-zij-denken een van de verworvenheden sinds de
jaren zestig.'^
Met de komst van de VU heeft Amsterdam maar liefst twee bij-
zondere universiteiten binnen haar grenzen.'^ De GU en de VU: de
eerste als stedelijke instelling, de tweede als universiteit van het gere-
formeerde volksdeel. De namengalerij van de VU representeert de ge-
reformeerde traditie op een aanschouwende wijze. Naast de vele
naamloze kleine luyden die met hun bijdragen, vanaf 1930 in het VU-
inzamelingsbusje, de VU decennialang letterlijk bestaansrecht geven,
zijn er families die de VU gedurende vele generaties wetenschappelijk
en bestuurlijk dienen: Kuyper (met varianten als Kuiper, Knijper,
Kuypers), Rutgers, Woltjer, Diepenhorst, Donner, Idenburg, Sizoo,
Schut en De Gaay Fortman. Deze families zijn vaak via huwelijkse
banden met elkaar gelieerd. Ze hebben vanouds een meer grootstede-
lijke habitus dan de kleine luyden. Zo zijn hoogleraren als Herman
Dooyeweerd en Dik Vollenhoven allebei in Amsterdam geboren. Ze
hebben er ook grote delen van hun leven gewoond. Brinkman, zelf
geparenteerd aan de familie Woltjer, vindt dat de Amsterdamse con-
text in de orthodoxe geschiedschrijving van de VU, in tegenstelling
tot haar gereformeerde context, te weinig aandacht krijgt. Brinkman:
41
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 388 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 388 Pagina's