Omstreden normalisering - pagina 85
Hoe de Vrije Univseriteit veranderde in de lange jaren zeventig
vraag wat te vinden van de parlementaire democratie. Het politieke
besef, het anti-Amerikanisme en de kritiek op het pedagogisch kli-
maat aan de universiteit neemt in korte tijd onder grote groepen stu-
denten explosief toe. De honger naar kritische, veelal buitenlandse,
theorieën is groot, mede door het ontbreken van aansprekende Ne-
derlandse inspiratiebronnen en voorbeelden. Gezocht wordt naar
ideologen wier werk kan helpen om de maatschappelijke verhoudin-
gen beter te kunnen duiden en mede richting te kunnen geven aan het
handelen. Politiek-ideologisch zijn de voormannen en enkele vrouw
van de KrU wars van het communisme in Oost-Europa, maar ook te-
gen de sociaal-democratie in het Westen. In navolging van Herbert
Marcuse krijgen westerse economieën en democratieën het etiket 're-
pressieve tolerantie' opgeplakt. Sympathie is er voor de idee van de ra-
dendemocratie, voor experimenten in het Cuba van Fidel Castro en
het Joegoslavië van Josip Broz Tito. Adorno en Habermas, zoals ge-
zegd toonaangevende hoogleraren van de Frankfurter Schule, kunnen
aanvankelijk ook in Nederland op veel sympathie rekenen. In het
spoor van de Frankfurters komt ook hier Karl Marx in het vizier, het-
geen algauw ten koste gaat van dezelfde Frankfurters. Het marxisme
analyseert, aldus Boekraad, de maatschappelijke verhoudingen in-
dringend: hoe ze historisch gegroeid zijn en onder welke voorwaarden
ze veranderen. Het is een kritische theorie die economie en maat-
schappij analyseert als een stelsel van machtsverhoudingen die niet
statisch, maar veranderbaar zijn. Marxist wordt in radicale kring een
geuzennaam. Er is, net als in West-Duitsland, weinig verbondenheid
met en sympathie voor traditioneel links: niet met de traditionele vak-
bonden, niet met PvdA of CPN. Maar verder zijn er weinig overeen-
komsten met de Duitse studentenbeweging. Bart Tromp stelt vast dat
de Nederlandse zestigerjaren-beweging allerlei sporen heeft nagela-
ten, maar geen ervan leidt, anders dan in Duitsland, naar vormen van
terrorisme. De Nederlandse KrU heeft de praktijken en omgangsvor-
men van de Duitse studentenbeweging niet overgenomen.^'' Een paar
jaar later is enige invloed van de APO-beweging met soms agressieve
bejegening van hoogleraren een beetje voelbaar, ten tijde van de links-
radicale Rode Eenheden in 1970/1971 (zie hoofdstuk IV).
Op 28 september 1967 gaat de KrU ook in Amsterdam van start,
zonder uitgesproken programma, zonder kernorganisatie, bestuur,
ledenraad of beleidsraad, informeel en zonder aangewezen, laat staan
gekozen, leiderg. Ton Regtien - wie anders - spreekt de toegestroomde
studenten in de aula aan het Spui toe. Het thema is academische vrij-
83
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 388 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 388 Pagina's