Omstreden normalisering - pagina 47

Al in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog is er voortdurend strijd

tussen theologen en filosofen. Herman Dooyeweerd, opgeleid als

rechtsfilosoof en de eerste directeur van het wetenschappelijk insti-

tuut van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en volgens sommigen

de grootste en ook meest oorspronkelijke Nederlandse filosoof van de

twintigste eeuw,3 benadrukt in discussies over zijn Wijsbegeerte der

Wetsidee dat zijn werk filosofie is en zeker géén theologie.^^ In een re-

cente bewoording van de reformatorische filosoof Bas Hengstmengel:

De grondleggers Dooyeweerd en Vollenhoven willen met de

Wijsbegeerte der Wetsidee een wijsbegeerte ontwikkelen die in

overeenstemming is met de heilige Schrift: alle wetenschap en

wijsbegeerte zijn noodzakelijkerwijs religieus bepaald. Vaak

verborgen religieuze uitgangspunten van de wetenschap moe-

ten aan het licht worden gebracht en uitgangspunt van gesprek

zijn. De WdW wordt wel gekenschetst als een wijsgerige ont-

maskering van het seculiere denken én een alternatieve, christe-

lijke filosofie. De WdW probeert aan te tonen dat het postulaat

van de autonomie van het denken onhoudbaar is. De reforma-

torische wijsbegeerte - zoals de WdW ook wordt genoemd - is

tevens bekend vanwege haar theorie van de wetskringen (mo-

dale aspecten, kengebieden, wetskringen). Het belangrijkste is

dat de wetskringen niet tot elkaar herleid kunnen worden. Elke

kring heeft zijn eigen 'geheim'.^^

De eigen aard van ieder aspect maakt dat het niet vanuit wetten en be-

grippen van een ander aspect kan worden beschreven of verklaard.

Het wetenschappelijke denken is volgens Dooyeweerd wel altijd ge-

worteld in een grondmotief. Ieder denken vindt zijn wortels in een op-

vatting over de 'zintotaliteit', de samenhang, eenheid en oorsprong

van de werkelijkheid en de menselijke ervaring. Het zwakke punt bij

Dooyeweerd is zijns inziens dat hij door uit te gaan van een specifieke

interpretatie van de christelijke traditie en die als 'Bijbels' te presente-

ren, geen ruimte laat voor andere benaderingen in diezelfde traditie.'^

Dooyeweerd wordt direct na zijn benoeming als hoogleraar gecon-

fronteerd met soms bijtende kritiek, met name van de zijde van de

theologische faculteit. VU-theoloog en hoogleraar Valentijn Hepp,

'een bozige conservatief ,^4 schrijft een serie brochures tegen Dooye-

weerd en zijn ^collega hoogleraar en tevens zwager Dik Vollenhoven

onder de veelzeggende titel 'Dreigende Deformatie', waarvan de eerste

45

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen