Een handvol filosofen - pagina 45
Geschiedenis van de filosofiebeoefening aan de Vrije Universiteit in Amsterdam van 1880 tot 2012
7 Van een politiek naar een universitair conflict 41
er mee te maken krijgen en hij zou zijn
keuzen moeten bepalen, maar in con-
flictsituaties zou zijn naam zelden wor-
den genoemd. Hij hield zich meestal op
de achtergrond en ging onverstoorbaar
zijn eigen weg.
De conflicten die in de jaren negen-
tig de Vrije Universiteit zouden teiste-
ren, hadden aanvankelijk een politiek
karakter en speelden zich dan ook af
buiten de universiteit. Spoedig werd de
universiteit erin betrokken; daar dien-
den de politieke conflicten zich aan als
een strijd over de gereformeerde begin-
selen die voor het onderwijs en onder-
zoek van grote betekenis werden be-
schouwd. Een dramatisch conflict zou
de finale zijn - een voorlopige finale
met verstrekkende gevolgen. In een an-
dere context en naar aanleiding van an-
dere problemen zou de strijd over de W' Geesink (schilderij door Bart Peizel).
gereformeerde beginselen in de jaren
dertig en veertig van de twintigste eeuw
opnieuw losbranden, met de hoogleraren filosofie, Vollenhoven en Dooyeweerd, in
de hoofdrol.
7 Van een politiek naar een universitair conflict
In 1892 ontstond een openlijk conflict tussen Kuyper en zijn collega in de juridi-
sche faculteit prof.mr. A.F. de Savornin Lohman. De aanleiding tot het conflict was
een wetsvoorstel dat minister Tak van Poortvliet had ingediend bij de Tweede Ka-
mer en dat voorzag in een forse uitbreiding van het kiesrecht. Takkianen en contra-
Takkianen waren overal in het land te vinden, ook in de Antirevolutionaire Partij.
Buiten het bestuur van de partij om en zonder overleg met de antirevolutionaire le-
den van de Tweede Kamer, onder wie De Savornin Lohman, gaf Kuyper in De Stan-
daard zijn steun aan het wetsvoorstel. Hij rook electorale kansen voor de Antirevo-
lutionaire Partij. De Savornin Lohman verzette zich tegen het wetsvoorstel, omdat
hij het in strijd achtte met het program van de Antirevolutionaire Partij. Al was hij
waarschijnlijk te vinden geweest voor een compromis over de uitbreiding van het
kiesrecht, het leiderschap dat Kuyper in deze kwestie had getoond, vond hij onaan-
vaardbaar.*^ Hoewel het wetsvoorstel niet tot wet werd verheven, omdat de minis-
ter vanwege een aangenomen amendement het wetsvoorstel introk, bleven voor- en
tegenstanders onverzoenlijk tegenover elkaar staan.
Bij de verkiezingen van 1894 kwam zowel Kuyper als De Savornin Lohman, in de
82 Zie Prins, 'Kuyper als partijleider', pp 104-107
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 548 Pagina's
![Een handvol filosofen - pagina 45](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/publicaties-vu-geschiedenis/een-handvol-filosofen/2013/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 548 Pagina's