Omstreden normalisering - pagina 96

leggen van professionele managers, die in laatste instantie aan de mi-

nister verantwoording schuldig zouden zijn. De universiteiten moe-

ten worden gemoderniseerd volgens de principes van het grote be-

drijfsleven. Daartoe wordt het college van curatoren opgeheven en

worden senaat en rector magnificus als bij het bestuur betrokken or-

ganen buiten spel gezet. Hoogleraren zouden hun beslissingsmacht

moeten afstaan aan een centraal bestuursorgaan dat alleen verant-

woording schuldig is aan de minister. Binnen de faculteiten zou het

beleid bepaald moeten gaan worden door een (beroeps)decaan, bin-

nen door de hogere organen uitgezette kaders. Voor zeggenschap van

studenten en stafleden is helemaal geen plaats ingeruimd. De voorstel-

len van Maris zijn een bedrijfsmatig, manageriaal antwoord op de gro-

te problemen waarmee de universiteiten worden geconfronteerd als

gevolg van de enorme groei van de studentenaantallen en de toene-

mende behoefte aan toepasbare onderzoekresultaten.

Met zijn voorstellen draagt Maris, ongetwijfeld ongewild, munitie

aan voor de revolte aan de Nederlandse universiteiten. En er wordt

nog meer munitie aangereikt. Terwijl de discussie over de bestuurs-

structuur op gang komt, publiceert de regeringscommissaris voor het

hoger onderwijs, Kees Posthumus, in het najaar van 1968 een discus-

sienota gericht op het stroomlijnen van het wetenschappelijk onder-

wijs, getiteld De universiteit, doelstellingen, functies en structuren. De

belangrijkste thema's zijn: selectie door verplichte propedeuse, inde-

ling van studierichtingen in twee fasen (waarbij alleen de tweede fase

op wetenschapsbeoefening zou voorbereiden) en verkorting van de

cursusduur met een gelimiteerde studieduur. Posthumus is tot de

slotsom gekomen dat de besturen van de universiteiten (curatoren,

senaat) als gevolg van de schaalvergroting niet meer bij machte zijn

leiding te geven aan hun instellingen. In het jaar voor de eerste grote

bezettingen heeft hij het over 'een revolutie die op komst is' - daarmee

bedoelt hij overigens iets heel anders dan de radicale studentenbewe-

ging. Hij roept zijn collega-hoogleraren en -bestuurders op zich diep-

gaand te bezinnen op het begrip 'schaalvergroting'. Verveelvoudiging

van het aantal studenten is niet op te vangen door evenredige vergro-

ting van aantallen medewerkers en vloeroppervlakken. Verschool-

sing, hiërarchisering en bureaucratisering zullen evenmin oplossing

brengen. De bestuursvorm zal, aldus Posthumus, moeten worden af-

geleid uit universitaire doelstellingen en functies. Bovendien moeten

hoogleraren en bestuurders zich zetten 'aan het beoefenen van de we-

tenschap en de kunst van het vergaderen'. Veel wetenschappers zitten

94

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen