Een handvol filosofen - pagina 181
Geschiedenis van de filosofiebeoefening aan de Vrije Universiteit in Amsterdam van 1880 tot 2012
2 Opvolging van Vollenhoven-de kwestie-Van Peursen ^77
stemming met de grondslag van de universiteit; het ging volgens hem o m de inter-
pretatie van de grondslag. Over Van Peursen merkte hij vervolgens op: 'In plaats
van het volle gezag van het W o o r d Gods te erkennen, k o m t hij tot een synthetische
filosofie'. Van Riessen vreesde V o o r veel conflictstof en voor partijschappen bij de
studenten'.'*
V o o r 1963 kenden Van Riessen en Van Peursen elkaar nauwelijks. Enkele jaren
eerder hadden zij een pittige correspondentie gevoerd over een kritische opmerking
die Van Peursen had geschreven in een recensie van Van Riessens boek Op wijsgeri-
ge wegen.'^ O p zijn beurt was Van Riessen van mening dat in Van Peursens publica-
ties niets te merken was van een relatie met de inhoud van het christelijk geloof. Was
het Van Riessen onbekend dat Van Peursen uitging van het absolute gezag van de
Heilige Schrift en dat hij geen synthesefilosofie voorstond? Zonder zich goed te in-
formeren, had hij bij voorbaat de kant van VoUenhoven, Zuidema en Smit gekozen.
Na de benoeming van Van Peursen was de houding van Van Riessen, Smit en Zuide-
ma tegenover hem aanvankelijk afstandelijk-vriendelijk. Vooral de afstandelijkheid
zou bij het afscheid van Dooyeweerd in 1965 duidelijk naar voren komen. Onder
voorzitterschap van de rector magnificus prof. De Gaay Fortman was een afscheids-
comité gevormd, waarin naast enkele leerlingen van Dooyeweeerd ook Van Peursen
zitting had. Het comité zou een jubileumbundel voor Dooyeweerd samenstellen.
Een van de initiatiefnemers van dit plan, de bibliothecaris van de Vrije Universiteit
dr. J. Stellingwerff, schreef in een vertrouwelijke nota over het ontstaan en de werk-
wijze van het comité: 'De hoogleraren Van Riessen, Smit, VoUenhoven en Zuidema
hebben principiële bezwaren ingebracht tegen de benoeming van Prof. Van Peursen
aan de V.U. Zij menen dat Prof. Van Peursen niet aan de V.U. behoort en vinden dat
door zijn benoeming een onmogelijke situatie is ontstaan. (...) Medewerking verle-
nen aan een bundel waarbij de redactie mede in handen van Prof. Van Peursen ligt, is
voor hen niet mogelijk, omdat dit de ernst van hun bezwaren relativeert en het gere-
formeerde volk over de principiële tegenstellingen in verwarring zou brengen'. Even
verder schreef Stellingwerff: 'We hebben ons op het standpunt gesteld dat het grote
belang van deze publicatie niet werd geschaad als iemand als Prof. Van Peursen juist
dit belang wilde dienen'. Tenslotte merkte Stellingwerff nog op dat samenwerking
bij het tot stand komen van een jubileumbundel niet impliceerde dat principiële ver-
schillen werden uitgewist. 'Van weerszijden zijn de verschillen duidelijk uitgespro-
ken en daaraan is niets veranderd. Relativering daarvan of verwarring daarover kan
bij ieder die kennis van deze zaken heeft genomen, naar onze mening niet ontstaan'.^"
Pogingen van Stellingwerff en anderen om Van Riessen en Smit alsnog tot samen-
werking te bewegen, hadden succes. Beide hoogleraren lieten zich overhalen om tot
het comité toe te treden.'' Bij het verschijnen van de afscheidsbundel, getiteld
18 Archief college van curatoren. Notulen, 1 juli 1963.
19 Zie recensie van Van Peursen in Centraal Weekblad, 19 december 1959, waarin hij had opgemerkt dat au-
teurs uit de kring van de w.d.w. hun tegenstanders niet juist beoordeelden, wat wetenschappelijk onjuist en
vanuit christelijk oogpunt bezien 'een vals getuigenis jegens de naaste' is. Zie correspondentie Van Peursen-Van
Riessen (december 1959-februari i960), in archief Van Riessen, doos 5, map 'Filosofie correspondentie'.
20 Zie nota 'Vereniging voor Calvinistische Wijsbegeerte' van Stellingwerff (niet gedateerd, waarschijnlijk
juni 1964), in archief Stellingwerff, doos 10, map 'Feestbundel afscheid Dooyeweerd'. O o k Verburg, Herman
Dooyeweerd, pp. 388-389.
21 Zie de ook door Van Riessen en Smit ondertekende circulaire van het comité (11 mei 1963) om in te tekenen
op de jubiteumbundel; in archief Van Eikema Hommes, doos XL, map 'Dooyeweerd-bundel'.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 548 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2013
Publicaties VU-geschiedenis | 548 Pagina's