Omstreden normalisering - pagina 45

geen vanzelfsprekendheden in de toenmalige gereformeerde wereld.

In zijn Stone Lecture over wetenschap zegt Kuyper vol trots:

Gij kent de Lipsiussen, de Hemsterhuysen, de Boerhaves; ge

weet hoe in Holland de telescoop, in Holland de microscoop, in

Holland de thermometer is uitgevonden, en hoe hierdoor eerst

ware empirische wetenschap mogelijk is geworden. Het feit, dat

het Calvinisme in Nederland zin voor wetenschap kweekte,

wordt dan ook door niemand betwist.

Het zal niet verbazen. Radicale studenten hebben in de jaren zestig en

zeventig uitsluitend een negatieve associatie als de naam Kuyper viel:

door zijn vermaledijde worgwetten uit 1903, deze wetten maakten het

staken strafbaar voor ambtenaren en werknemers in bepaalde secto-

ren, waaronder de spoorwegen. Jan Romein, zelfverklaard marxist,

neemt Kuyper enigszins in bescherming. Want 'niet alleen een libe-

raal, maar ook een katholiek en zelfs een sociaal-democratisch minis-

ter zou, ja misschien anders gesproken, maar wel nauwelijks anders

gehandeld hebben.'^'*

Hoewel ze juridisch haar privaatrechtelijke status behoudt, raakt de

VU in de loop der jaren meer en meer met de rijksoverheid verweven,

waardoor ze zich ook enigszins als een normale universiteit moet gaan

gedragen. Een belangrijke moment hierin is de wetgeving van 1905

waarin de VU - 25 jaar na haar oprichting - het promotierecht krijgt

en haar graden (effectus civilis) wettelijk worden erkend. Kuyper zelf

heeft hierin als minister een opmerkelijke, volgens sommigen omstre-

den rol gespeeld: hij liet de Eerste Kamer ontbinden om in nieuwe sa-

menstelling alsnog een meerderheid te verwerven, een staatrechtelijk

novum.^5 DQ wetgever stelt bij het toekennen van het civiel effect wel

als voorwaarde dat de VU binnen 25 jaar een volwaardige universiteit

moet worden door een vierde faculteit toe te voegen aan het drietal

Godgeleerdheid, Rechten en Letteren en Wijsbegeerte. Het zou een fa-

culteit van Geneeskunde of Wiskunde en Natuurwetenschappen

moeten worden. Beide niet goedkoop en een extra zware belasting

voor de VU-Vereniging. De keuze valt, in 1930, op Wiskunde en Na-

tuurwetenschappen, waarmee de VU vijftig jaar na haar start een vol-

gende stap zet op weg naar een volwaardige, maar wel voluit bijzonde-

re (abnormal^) universiteit. Na de Tweede Wereldoorlog volgen

Geneeskunde (1950), Economische en Sociale wetenschappen. Deze

43

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen