Studentenalmanak 1920 - pagina 96

84 FARRAGO

van het grootste belang voor de geschiedenis en de g'rondslag

der christel. soc. beweging. De christel. soc. beweging

werd tot Talma in hoofdzaak door Kuyper geleid. Een van

de grondbeginselen van het sociale leven nu, welke Kuyper

in zijn geschriften neerlegde is deze, dat het vijfde gebod

ook geldt voor de verhouding tusschen werkgever en

werknemer^), d. w. z. dat er tusschen werkgever en werk-

nemer een gezagsverhouding bestaat, dat de arbeider aan

den patroon binnen de grenzen van het arbeidscontract

gehoorzaamheid verschuldigd is; dat de patroon binnen

diezelfde grenzen over den arbeider gezag oefent. Dit

gezag nu is niet een zedelijk, aan bekwaamheid verbonden,

maar een juridisch gezag; de eenige grond voor dit gezag

van werkgever over werknemer is, dat God zelf den

wergever met dit gezag bekleedt, zooals Paulus dat in

verscheidene zijner brieven uiteenzet.

In dit gezag rust de zedelijke betrekking tusschen beiden.

Dat dit grondbeginsel van de grootste beteekenis is voor

de sociale beweging spreekt vanzelf, en nu is het Talma

geweest, die van dit beginsel absoluut niets wilde weten.

Zijn gedachte over dit punt werkte hij uit in „Patrimonium" ;

later. Augustus 1902, verschenen deze artikelen in brochure-

vorm onder den titel ,,De Vrijheid van den arbeidenden

Stand". Er is hier sprake van een principieel verschil;

hier staat tegenover het Gereformeerde het Ethische beginsel.

De opvattingen door Talma in zijn brochure neergelegd,

werden dan ook door Prof. H. Bavinck^), Dr. B. Wielinga,

Ds. H. C. v. d. Brink, Ds. H. Kpffieberg, Ds. v. d Berg,

J. Hermans 1") e.a. als-Ethisch, als niet Gereformeerd gekwa-

lificeerd en verklaard uit een principieel andere schriftbe-

schouwing. De zaak stond zoo. Talma wil in de verhouding

van patroon en arbeider niet van gezag en gehoorzaamheid

weten, en verwierp de apostolische beginselen, als niet

voor onze tijd bestemd. De zedelijke betrekking tusschen

arbeider en werkgever vindt bij Talma haar grond daarin.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen