Studentenalmanak 1928 - pagina 121

EN DE IDEE VAN DEN KULTUURSTAAT 113

rooM, ligt als res nullius ter occupatie voor alle mogelijke

kultuuridealen.

Een universaliteit der rechtsgedachte, ja, maar een

rechtsgedachte zonder recht, om met Nelson te spreken!

Een rechtssouvereiniteit, ja, maar een rechtssouvereiniteit

zonder een souvereinen rechtszin!

Het recht, ontzield tot een logicistisohen denkvorm, of

tot het ongestadig product van het vlottend rechtsbewust-

zijn, of tot de volstrekt ongelimiteerde en onbepaalbare

reflex van een chimaerisch solidariteitsprinciep!

Relativisme typeert evenzeer de moderne kultuurge-

dachte. Men levert, voorzoover men nog absolute kuituur-

waarden laat gelden, den inhoud der waarden over aan de

keur van de individueele persoonlijkheid, die uit de diepten

van het subjectief gemoed de kracht tot die keuze moet

putten. De wijsbegeerte mag niet meer van absoluut vast-

staande waarden uitgaan. Dat heet thans ,.onkritisch".

Maar met dat al ziet men niet meer in, dat men naar eigen

maatstaf gemeten, uiterst „onkritisch" te werk gaat, door

van een wetsidee uit te gaan, die geworteld is in de souve-

reiniteit van het diesseitig persoonlijkheidsideaal en die de

grenzen der wetskringen verflauwt ten gerieve van het

metaphysisch redepostulaat der continuïteit. Onverschillig

of het wetenschapsideaal dan wel het persoonlijkheids-

ideaal in de concrete toespitsing der humanistische wets-

idee den boventoon voert, immer is het continuïteitspostu-

laat, 't zij het in logicistischen zin of wel in axiologischen

zin is gevat, 't zij het optreedt in den vorm van de conti-

nuïteit der noodwendigheid of in dien der autonomie en

vrijheid, belast met deze onkritische petitio principii.

Het relativisme der moderne kultuurphilosophie is nog

onlangs uitdrukkelijk door den bekenden rechtsphilosoof

en strafreohtsleeraar M. E. Mayer, teruggevoerd tot de

humaniteitsidee, wier religieus-^humanistisch karakter hij

openlijk beleed in de woorden: „erhaben steht sie über der

Praxis in der Gattähnlichkeit, die ihr von Herder gerne

beigelegt worden ist, und sendet die Kulturbestrcbungen

8

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen