Studentenalmanak 1928 - pagina 124

116 DE UNIVERSALITEIT DER RECHTSGEDACHTE

dat bij hem typisch samenhangt met het dualisme, dat de

geheele Lutheraansche levens- en wereldbeschouwing door-

trekt, dat tusschen persoonlijkheid en ambt, liefde en macht,

natuur en genade, een verband, dat wij, hoe aanlokkelijk

zulk een onderzoek op zichzelf ook ware, binnen 't bestek

van dit opstel niet nader kunnen uiteenzetten-

Na alle kritiek, die hier is uitgebracht op de heerschende

opvattingen inzake de universaliteit der reohtsgedachte, de

leer der rechtssouvereiniteit en de idee van den kuituur-

staat, zal het eenige bevreemding wekken, wanneer ik thans

ga verklaren, dat het Calvinisme, zoowel de universaliteit

der rechtsgedachte als de souvereiniteit des rechts en den

kultuurstaat, (dezen laatste althans als politisch program

voor de tegenwoordige staatkundige situatie) aanvaardt.

Doch die bevreemding zal wijken, wanneer we ons reken-

schap geven van den zin, welken wij in ieder dezer ge-

dachten leggen.

De universaliteit der reohtsgedachte is voor ons niet een

bijzondere eigenschap veui den juridischen wetskring, doch

alle wetsgedachten bezitten gelijkelijk universaliteit. Alleen

maar, het is, gelijk we reeds vroeger opmerkten, een univer-

saliteit in eigen kring, welke slechts mogelijk is bij de aéui-

vaairding der souvereiniteit in eigen kring.

Spreken we hier in paradoxen? In geenen deele. Wij

drukken slechts een gedachte uit, welke den diepsten zin

van ons leerstuk der souvereiniteit in eigen kring tot

praegnante uitdrukking brengt.

Wij versmaden de paradox, waar het aankomt op een

heldere schouw van de grondstructuur onzer wetsidee.

Wat drukt het leerstuk der souvereiniteit in eigen kring

uit? Wat zijn die souvereine kringen? Bedrijf of gezin, of

maatschappij? Maar al deze uiteraard zeer gecompliceerde

levensverhoudingen, waarin wij ons vanaf onze geboorte

bevinden, zijn zelve subject, onderdaan ajui de wet. Hoe

zouden zij dan souverein kunnen zijn? Geen schepsel op

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen