Studentenalmanak 1934 - pagina 140

130 D E P L U R I F O R M I T E I T V A N D E KERK

dekken. Op theologisch terrein springen er twee het meest in

het oog. Het eene hetreft de leer van de gratia communis,

het andere die van de pluriformiteit der kerk. Over het

eerste slechts een enkel woord. Het kan den deskundige

niet verborgen blijven, dat de gratia communis, waaraan

reeds Calvijn een vrij gedetailleerde dogmatische konstruk-

tie gaf en waarvoor Kuyper en Bavinck in hun systemen

zulk een hooge plaats reserveerden, in veler beschouwing

hoe langer hoe meer op den achtergrond wordt geschoven.

Al gaat men niet zoover als sommigen, die op den Gerefor-

meerden naam prijs stellen en inderdaad andere

Gereformeerde waarheden ook kloek belijden, maar het

bestaan van de gratia communis beslist loochenen, zoo legt

men er toch veel minder nadruk op dan onze Calvinistische

voorgangers deden. Wanneer ik hier slechts één oorzaak

van gezichtsvernauwing aanduid, leide men hieruit niet af,

dat ik alles op dien éénen worp wil zetten. Er zijn verschil-

lende oorzaken voor. Maar als velen min of meer huiveren

voor de leer der gratia communis, geven zij daarvoor als

motief op, dat daarmee zoo dikwijls een levenshouding, welke

den toets van de Gereformeerde ethiek niet kan doorstaan,

wordt gedekt. Zij leggen een oorzakelijk verband tusschen

het niet te ontkennen feit, dat zekere saecularisatie in Ge-

reformeerde kringen doordrong, en het accentueeren van

deze leer. Zij zijn van oordeel, dat wanneer men alleen de

leer der particuliere genade scherp laat uitkomen, de

saecularisatie vanzelf zal worden ingedamd. Aan deze

praktische overweging wordt de leer der algemeene genade in

al haar rijkdom opgeofferd. En vroeg of laat zal men voor

deze eenzijdigheid een dogmatischen grondslag moeten zoe-

ken, waarin anderen hen reeds zijn voorgegaan. Toch kon de

historie hun inzicht verruimen. In de 17de en meer nog in

de 18e eeuw gingen verduistering van de leer der gratia

communis en verwereldlijking der kerk hand in hand. Deze

coïncidentie moest tot nadenken stemmen. Om nu nog van

het verloop van het Anabaptisme, dat principieel voor een

gratia communis geen ruimte biedt, te zwijgen.

Een analogon van dit eerste symptoom levert het tweede,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen