Studentenalmanak 1937 - pagina 165

Hierop luidt nu het antwoord: de melodie draagt de

dichterlijke, de harmonie de beeldende zijde van de

muziek.

Evenals de woordkunst vindt ook de melodie haar uit-

werking in den tijd. Beide zijn dynamisch, dragen de

luisterende ziel als op vleugelen voorwaarts, steeds

verder naar den climax, de oplossing, de apotheose.

In beide is er een voortdurende strooming en opeen-

volging van impressies, en deze stroom is irreversibel.

Langzame ontwikkeling in het begin, machtige stuwing

tenslotte, tot de stroom zijn doel heeft bereikt, en opge-

lost wordt in de zee. „Zeit ist die Sphäre des Dichters",

schrijft Lessing. Noch van een gedieht, noch van een

enkele melodie krijgen we die eenheid van indruk, die

zoo kenmerkend is voor een schilderij of een beeld.

Integendeel, onze aandacht is steeds naar voren gericht,

iedere volgende indruk moet de verklaring van het

geheim, dat in den vorigen lag, bevatten. Bovendien in

de melodische zijde der muziek zoowel als in het zuivere

lyrische gedicht overheerscht het subjectieve. Beide zijn

geboren uit den drang tot spontane ontboezeming, tot

het uit zichzelven treden van het subject. Geen van beide

kent het objectieve model. Geen van beide is represen-

tatief. Beide zijn subjectief en dynamisch, spontane ont-

boezemingen.

De harmonie is als vormgevend beginsel de beeldende

zijde in de muziek.

Harmonie en plastische kunst, beide ontstaan uit den

vormingsdrang, beide worden geboren uit het verlangen,

ons in onze fantasieën te vereenigen met datgene, wat

schoon om ons is, en buiten ons innerlijk omgaat.

In principe is dan ook de muzikale harmonie represen-

tatief. Evenals de schilderkunst en de architectuur kent

zij het model, de natuurharmonie, hoezeer dit model ook

door het karakter van den kunstenaar gewijzigd mag

zijn.

Zoowel in het beeldhouwwerk of de schilderij als in de

harmonie staat het statische op den voorgrond. Vooral

daar, waar de harmonie tot haar hoogtepunt is gevoerd,

159

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen