Studentenalmanak 1947 - pagina 190

God kent, is hij waarachtig mens en verantwoordelijk wezen.

Hier is, in tegenstelling met 't geen v, d. Leeuw zegt over de

saecularisatie, toch alles subjectiviteit, wat de klok slaat.

L'existence precede l'essence. En dit bestaan en handelen zon-

der God moet zo radicaal mogelijk genomen worden, Sartre

drijft de spot met de mensen, die met zo weinig mogelijk on-

kosten willen afrekenen met God. Deze redeneren aldus: God

is een nutteloze en kostbare hypothese. Wij doen hem dus

verdwijnen, maar hij is toch nodig, opdat zekere waarden in

ernst genomen worden en apriori geldig verklaard: dat we

eerlijk moeten zijn, niet liegen, onze vrouw niet mishandelen

etc. Wij gaan dus een boekje schrijven om aan te tonen, dat

„dans un ciel intelhgible" die waarden bestaan, hoewel overi-

gens God niet bestaat. Dit is dus de gedachte, dat er niets

verandert, als God niet bestaat: dezelfde normen van eerlijk-

heid, fatsoen, vooruitgang, humaniteit enz. blijven.

Maar de lexistentialist meent juist andersom, dat 't zeer hin-

derlijk is, dat God niet bestaat, want met hem verdwijnt elke

mogelijkheid waarden te vinden, die è priori gelden. Er is

geen oneindige, volmaakte geest, die de normen denkt. Daar-

om is er nergens geschreven, dat men niet liegen mag, dat men

fatsoenlijk moet zijn, precies daarom, omdat we op het niveau

zijn waar er slechts mensen zijn. (Jean Paul Sartre: L'existen-

tialisme est un humainisme). De levenshouding, die saecularis-

me heet, omdat ze eenvoudig God vergeet, krijgt wel een heel

scherp accent, waar ze bewust en positief zegt, dat er slechts

mensen zijn en is niet voldoende getekend met v. d. Leeuw's

gedachte: in saecularisatie wordt alles hanteerbaar object.

W e zien in dit onderscheid van oud en nieuw atheïsme de

ontwikkelingsgang in het saecularisatie-proces, dat in twee

etappes verloopt: eerst laat 't God los en wil 't Zijn wet nog

vasthouden. Dan laat 't ook Zijn wet los.

Chesterton zegt:: als de grote wet verdwijnt, komt het heer-

sen in de kleine wetten, die van den mens.

O p dit punt aangeland moet ik wijzen op de omschrijving van

het saecularisatie-proces, zooals prof. iKraemer die geeft in

zijn bekende werk: The Christian Message in ai non-Christian

world.

174

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen