Vrije Universiteitsblad 1955 - pagina 49

Een Spontaan en G r o o t s G e b a a r Zo noemde Mr Th. A. Versteeg in de vergadering van de Raad der Gemeente Amsterdam het voorstel van B. en W., een jubileumgeschenk van f. 500.000,— aan te bieden bij gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Vrije Universiteit. Zou — zó betoogde Mr Versteeg — de betekenis van de instelling, waarom het hier gaat, voor de stad Amsterdam niet van dien aard zijn, dat een zo belangrijke uitgave verantwoord is, dan zou tot die tdtgave niet mogen worden besloten. En zouden degenen, die zelf het nut van deze instelling beweren in te zien, niet zelf bereid zijn tot een belangrijk offer, dan zou de stad Amsterdam moeten overwegen of een mede-finailciering in de vorm van een eenmalige subsidie of hoe dan ook, wel juist kan worden geacht, ook al zou het hier gaan om een reëel belang voor de stad. Ik meen, M. de V., dat beide vragen bevredigend kunnen worden beantwoord. De Vrije Universiteit is vanaf haar oprichting in Amsterdam gevestigd geweest. Tot 1947 heeft zij geen rijks-, geen provinciale- en geen gemeentelijke subsidie gehad. De Vrije Universiteit werd opgericht in 1880. Het . was een bescheiden begin. Zij begon met 5 hoogleraren en 3 — later 5 — studenten. Die cijfers hadden betrekking op drie faculteiten. Zo is nooit eerder een universiteit begonnen en misschien zal er ook later nooit een universiteit zo beginnen. Het waren meer dan woorden, toen de stichter der Vrije Universiteit in zijn openingsrede, die in de Nieuwe Kerk hier in Amsterdam werd gehouden, van haar zei, dat zij met de naam van universiteit tot schamens toe verlegen was. Het was een daad van moed — en de nazaten van de mannen en vrouwen, die de oprichting der Vrije Universiteit hebben doorgezet eren deze moed als geloofsmoed —, dat met zo'n begin van wal werd gestoken. Want het was niet zo, dat men na de oprichting kon zeggen: hier is onze universiteit, studenten laat U inschrijven. Aan de studenten, die zich b.v. voor de juridische studie heten inschrijven, moest men zeggen: U kunt zich bij ons laten inschrijven, en U kunt bij ons examens doen, maar die examens zullen geen enkele betekenis hebben. Om een examen te' doen, dat U de toegang opent tot de advocatuur en de rechterlijke macht, zult U opnieuw examens moeten doen aan een universiteit, die de wettelijke bevoegdheid heeft tot het afgeven van diploma's die maatschappelijk erkend worden. Wat de financiële zijde van de Vrije Universiteit betrof, moest een beroep gedaan worden op honderden en duizenden in den lande, die met kwartjes en guldens en met grotere bedragen — maar vooral de kwartjes ea guldens zijn van het allergrootste be-

lang geweest — de instandhouding hebben mogelijk gemaakt. Er zijn jaren lang bijdragen gevraagd van en geofferd door honderden en duizenden, die niet hebben getwijfeld aan de vraag of deze universiteit een toekomst had en die hebben bijgedragen, hoewel zij zelf nooit een universitaire studie hadden gevolgd en die ook nooit zouden volgen. Men mene niet, dat het slechts kort heeft geduurd, totdat de wetenschappelijke erkenning van de door de V.U.uitgereikte diploma's een feit werd. Dat waa niet een kwestie van 2 of 3 of 5 jaar. Dat heeft 25 jaar geduurd. Pas in 1905 werd door wijziging van de Hoger Onderwijs-wet de zogenaamde effectus civilis verkregen. Sindsdien kwam de wis- en natuurkundige faculteit, evenals de economische tot stand en momenteel wordt gewerkt aan de stabilisatie en uitbouw van de medische faculteit. Het aantal docenten is de 80 gepasseerd en het aantal studenten nadert de 2000. Iets meer moet ik misschien nog nadruk leggen op de eigen ofiervaardigheid van de kring, waaruit de Vrije Universiteit is voortgekomen. Er is daarbij één wijze van geldinzameling, die wel in het bijzonder „de macht van het kleine" vermag te demonstreren. (Mr Versteeg wijdde hier enige woorden aan de busjesactie vrouwen V.U. Hxdp en vervolgde): Momenteel telt deze busjesactie ruim 90.000 spaarsters. De gemiddelde opbrengst per busje per jaar is ruim f. 2.—. Dit betekent, dat thans omstreeks 2 ton per jaar op deze wijze wordt ontvangen en afgedragen. De laatste jaren zijn deze opbrengsten speciaal bestemd voor de medische faculteit en voor dit doel is thans f. 1.000.000,— ter beschikking van directeuren gesteld. Daarnaast wordt een actie gevoerd, die speciaal als jubileumgeschenk van de organisatie een gelijk bedrag hoopt te kunnen aanbieden. Deze laatste actie is nog niet voltooid. Ik heb ervaren, M. de V., dat de Raad dezer gemeente de gelegenheid krijgt om te gewennen aan grote cijfers. Het zal dan ook niet verbazen dat de kosten, die de bouw van een universiteitscomplex meebrengt, slechts kunnen worden uitgedrukt in getallen van acht cijfers. Het zal evenmin verbazing wekken, dat ondanks de offervaardigheid van eigen kring de steun van de overheid niet kan worden ontbeerd. Die is er thans in de vorm van het rijkssubsidie, waardoor ook van de bouwkosten, die thans zullen moeten worden besteed 85 % ten laste van het Rijk zullen komen. De resterende 15% zullen op andere wijze moeten worden bijeengebracht. Als deel van die 15 % kan een eenmalige bijdrage van de gemeente van belangrijke betekenis zijn. Ik ben er van overtuigd, dat zij de particuliere offervaardigheid niet zal remmen, maar iategeadeel een 2517

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen