Vrije Universiteitsblad 1965 - pagina 7
We
glibberig
vertrek, waarin een machinerie staat, die
geworden planken, die op het bouwterrein
lopen over door de regen
we misschien het beste kunnen omschrijven
van de V . U . een pad banen door zand,
als een enorm dashbord. Hier zullen straks
cement en modder. W e zijn op weg naar
mensen bekijken wat protonen en andere
het gebouw, dat naast de gebouwen voor
onzichtbaar-kleine
de faculteit verrezen is en dat behalve een
twee ruime schietkamers die bij hel cyclo-
neutronengenerator sinds korte tijd nu ook
tron
het cyclotron herbergt.
bevinden.
horen
en
deeltjes
dan
ook
doen zich
in
de
daaronder 1
W a a r o m het die nacht zo laat geworden
* * *
is? Hef
had
wat
gevroren, vandaar
dat
de
truck langzamer voort kon dan normaal.
Eindelijk: het cyclotron.
Vandaar ook, dat mevrouw Jonker er deze
Nu moeten we eerst zeggen, dat we tot
dag wéér bij is, want zij is na de vergeefse
nu toe
nachtwake nog niet op hel terrein geweest
c y c l o t r o n " gesproken hebben. Het
eigenlijk
ten
onrechte
van
,,het zware
en zij w i l het cyclotron toch graag eens
geval, dat zo moeizaam de reis hier naar
„ t h u i s " zien.
toe heeft gemaakt, is maar een déél van het geheel van deze versneller. W é l
*
het
voornaamste deel.
*
In een massief ijzeren juk magneetspoelen,
een
twee
magneetveld
Nu is professor Jonker behalve een attent
vormen,
alphadeeltjes zich in een spiraal — in een
hieruit
dat hij ons niet direct
aan
grote,
platte
protonen,
hangen
gastheer ook een goed docent. Dit laatste blijkt
waarin
die
doos, zou
de voeten van het cyclotron brengt, maar
gen — rondbewegen.
begint
Op
bij
het
begin: bij
de
neutronen-
generator, die de V r i j e Universiteit al had en die nu uitgebreid is.
beide
apparaten:
de
hoogspannings-
generator (700.000 volt, klinkt h e l achteloos uit
professor
eigenlijke maakt.
Jonkers
mond . . . .)
versneller,
Neutronen
kunnen
en zeg-
elke omwenteling krijgen de deeltjes
een fikse duw door een elektrische spanning van ,,maar" 50.000 volt, net zo lang
In een grote, hoge en betonnen zaal slaan de
je
deutonen
die
de
en
de
neutronen
die met een
snelheid
lot de maximumsnelheid bereikt is en dan zijn we bij een spanning die ligt tussen 5 miljoen en 30 miljoen volt 1 De
eind-
spanning (dat is het nieuwe van dit cyclotron) is instelbaar. Zoals gezegd, komen de deeltjes terecht
van zo'n dertig, veertig duizend kllometer-
in telkens één van de beide schietkamers.
per-seconde
Twee schietkamers, zodat er meer proeven
heden,
die
(opnieuw een
getallen en
natuurkundig
groot-
hoogleraar
zonder blikken of blozen noemt) naar beneden, naar de zogenaamde
gedaan kunnen worden, en ook tegelijkertijd.
schietkamer
gaan. W i j óók naar beneden. Nog meer beton, nog meer beveiliging in deze kale, grijze
Het gaat in het cylotrongebouw
ruimte,
onderzoek naar de bouw van de kernen
waar
straks,
huiselijk
gezegd,
om
hel
neutronen hun gang gaan, die boven be-
van atomen, om de structuursystemen van
keken kunnen worden via daarvoor dienen-
de kernen van de verschillende atomen.
de apparaten. W e blijven nog even in de
Het object van onderzoek wordt dus ge-
kelders. W e
vormd
komen
nu in ruimten
waar
buizen van allerlei formaat en apparaten van heel verschillende omvang te wachten staan op 't moment dat ze in bedrijf komen. De
elektrische
bedieningsapparalen
voor
het cyclotron, wijst professor Jonker ons. Rechts
slaan
nog
een
paar
„reserve-
b e d d e n " voor machines . . . .
door
onzichtbaar-kleine
deeltjes,
de kleinste deeltjes die er zijn . . . . Hoe kun je nu zulke
minuscule
deeltjes
„bekijken?" Door ze af te tasten met de snelle deeltjes, die gemaakt worden met beide versnellers:
met
de
neutronengenerator
en
met het cyclotron. Professor Jonker geeft W e e r boven gekomen lopen we langs een
een voorbeeld. W i j
kunnen
die
deeltjes
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 januari 1965
VU-Blad | 200 Pagina's