VU Magazine 1972 - pagina 292

een breuk tussen de mens als denkend wezen en de niet-denkende materie. Daardoor is de mens zozeer van de natuur vervreemd dat een boomwortel hem met walging kan vervullen (Sartre). Daar kunnen 'de bomen des Heren' niets aan doen. Maar de mens kan het niet helpen dat de natuur geen idylle is. Het scheppingsverhaal spreekt over chaos-machten vóór de zondeval. God speelt met de Leviathan, maar wij kunnen Hem dat niet nadoen. 'Alles in de schepping staat voortdurend als een dubbeltje op zijn kant' (Van Ruler). Toch zijn doornen evenals de zonde niet natuurlijk. God staat van zijn kant garant voor de veiligheid van onze ruimte: het uitspansel krijgt een naam, d.w.z. een funktie, representerend de werkplaats van God, die de dreigingen afwendt, - maar de waterenboven krijgen géén naam, geen rol in de geschiedenis. Er is van boven geen onheil te duchten. Rampen komen van beneden. Maar door wat beneden gebeurt, kunnen ook de wateren-boven loskomen: de zondvloed. Het wegkwijnen van de vegetatie is niet een op zichzelf staand natuurgebeuren. 'Want de aarde is ontwijd door haar bewoners' (Jesaja 24 : 5). ', De bijbel ziet een geheimzinnige samenhang tussen het natuurgebeuren en de menselijke levensorde. Volgens de rabbijnen is de wereld primair geschapen vanuit de gerechtigheid: als die niet gehandhaafd wordt, wordt zelfs de natuurlijke orde verstoord (de tien plagen). Dat doornen en distels in verband gebracht worden met de zonde van de mens, lijkt nogal primitief; maar de zondigende mens zet het hele bestaan op het spel. / D e schepping rebelleert tegen het geweld ' \ a n de mens. De natuur slaat terug. Van ae akker roept het bloed. Onder dictatoren wordt de aarde tot woestijn, zoals onder de messiaanse koning het veld blinkt van het koren. Om de oordelen van God te herkennen in wat er om ons heen gebeurt, moeten wij profeten ziin. Maar zijn wij dat dan niet? Wij mogen niet te gemakkelijk verbanden leggen tussen het falen van mensen en de toorn van God, maar wij moeten ons wel afvragen of de wijze waarop het oordeel over ons komt, een aanwijzing kan zijn van de aard van onze zonde. Toen in 1970 de regering van de V.S. drie biljoen dollar aan boeren had betaald om hen te stimuleren geen voedsel te produceren, vroeg de hoofdredacteur van The Banner of de eindeloze verspilling van hulpbronnen in de oorlog niet een heenwijzing kon zijn naar de opzettelijke weigering om andere hulpbronnen te gebruiken voor het doel waarmee God die gegeven had. Verspild zonlicht, ongebruikte regen en onbebouwde grond - en dat terwijl zovelen honger lijden, en dan nog gehonoreerd 32

door de regering - noemde hij een drievoudige belediging van God. De rampen die ons bedreigen, doen ons niet voor niets denken aan de inmiddels gemotoriseerde ruiters van de Apokalyps. Zoals de vogels in de film van Hitchcock die eens klein en vriendelijk waren, machten worden, monstreus en angstwekkend. Het begint tot ons door te dringen dat de collectieve overtreding van het achtste en het negende gebod door de rijke landen zal leiden tot een flagrante schending van het zesde gebod. Het rossige, het zwarte en het vale paard volgen elkaar op de voet. Theologen die voor de gedachte van een voortgaande schepping kozen, verwierpen het apokalyptisch model waartoe kosmische catastrofen behoren. Inderdaad geeft de apokalyptiek (aardbevingen, sterren die van de hemel vallen) geen verslag van wat gebeuren gaat. Maar zouden de mensen Openbaring 8 - over de bomen en

de vissen, het bittere water en de door een verpeste dampkring verduisterde zon niet zelf in vervulling kunnen doen gaan? Is er niet enig eerherstel nodig voor de kerk, die bij haar verzet tegen Galileï e.a. iets voelde aankomen van wat de consequenties konden zijn, als alles wat er aan het natuurwetenschappelijk onderzoek vastzit in handen van mensen zou raken? De openbaring dat de aarde vóór het aanbreken van de heilstaat door een geweldig reinigingsproces heen moet waaraan de hemel te pas moet komen, bevrijdt ons van krampachtigheid en fanatiek activisme, maar niet van de roeping om de ondergang van de aarde te voorkomen. Het psalmwoord dat hemel en aarde als een kleed verslijten, is geen vrijbrief om in die slijtage te berusten. De aangekondigde rampen hebben het karakter van weeën: het is begonnen om de geboorte van een nieuwe mensheid die op eigen benen leert staan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen