VU Magazine 1972 - pagina 39

m

magazine

Werkgroep Smeerpijp VU

Waken voor de Waddenzee door Jaap Stoffels

'Dat is dooie visjes, dooie visjes in de directe omgeving. In de directe omgeving van een buis verandert het biologisch milieu, maar dat is helemaal niet schadelijk, die vissen, de Waddenzee is groot genoeg, ik bedoel dat is eh, dat is helemaal geen ernstig punt.' Deze uitlating o.a. van ex-minister Bakker van Verkeer en Waterstaat oktober 1970 in AVRO's Televizier deed vorig jaar een aantal VU-studenten 'vol vertwijfeling' een open brief aan de bewindsman zenden, waarin kort en goed de hoop werd uitgesproken dat Nederland een 'betere minister voor Verkeer en Waterstaat' zou krijgen. Het schrijven ging uit van de werkgroep Smeerpijp VU, die zich opgeworpen heeft als een van de wakers voor een reine Waddenzee. Initiatiefnemer van de werkgroep is de 5e-jaarsstudent Jaap Stoffels (22), die zich na zijn studie geheel aan de milieu-problematiek wil wijden. Voor het vu-magazine schreef hij nevenstaand artikel over enkele gevaren die het Waddengebied bedreigen. De Werkgroep Smeerpijp VU ontstond na Invutasie 1970 (kennismakingsdagen voor studenten). Op een van de dagen werd een groep studenten 's morgens toegesproken door de heer J. G. W. Bolomey van de landelijke vereniging tot behoud van de Waddenzee en 's middags door ir. J. H. Jansen van het Rijksinstituut voor de Zuivering van Afvalwater, die al een jaar of tien bezig was plannen te ontwikkelen voor een smeerpijp naar het Eems-Dollard9ebied. De verhalen waren dermate tegenstrijdig, dat zich daarna een werkgroep Smeerpijp VU vormde, die de ontwikkelingen een tijdlang kritisch heeft gevolgd. Protesten van Duitse zijde, Nederlandse milieubeschermers en bezuinigingsneigingen hebben uitvoering van het smeerpijpplan naar het EemsOollardgebied tegengehouden, maar dat het al definitief van de baan is, acht Jaap Stoffels, de enige ouderejaars in de groep, nog niet geheel zeiker. Zijn artikel gaat o.a. over een onderzoek van Groningse studenten naar de gevolgen van de sinds 1969 feeds werkende smeerpijp Hoogkerkwaddenzee.

In september 1969 werd de eerste smeerpijp naar het Wad in bedrijf gesteld. Het gaat bij deze vuilpersleiding om afval van suikerbieten-, strokarton- en conservenfabrieken, dat alleen door middel van filters van grote vaste verontreiniging wordt ontdaan. Sinds de ingebruikneming van deze pijp is er door een groep Groningse studenten o.l.v. drs. H. Essink aan de rijksuniversiteit te Groningen onderzoek verricht naar de gevolgen van deze lozing van ongezuiverd industrieel en huishoudelijk afvalwater. Er wordt o.a. gekeken naar sterfte onder schelpdieren, wormen, kreeftachtigen, vissen en garnalen. Hoewel in het laatste interimrapport over 1970 geen bijzonder opzienbarende conclusies naar voren komen, zijn er toch wel wat markante puntjes aan te wijzen. Tijdens de suikerbietenverwerking (de 'campagne' duurt gemiddeld van half september tot half december) werden er vanaf 29 september tot begin november vrij grove bietenresten op het Wad aangetroffen. Soms betrof het resten van een diameter van 5 cm. Het heeft precies een maand geduurd voor men dit euvel kon verhelpen, één maand van de drie, die verantwoordelijk zijn voor 75% van de jaarlijkse afvoer van afvalwater. Terecht wordt er in het rapport op gewezen dat de beheerder van de persleiding geen volledige controle kan uitvoeren op de samenstelling van het door de industrie geloosde afvalwater, een goede reden om bepaalde industrieën niet op een dergelijke persleiding aan te sluiten.

garnalen en ook grondels en platvis naar zuurstof happend aan het wateroppervlak komen en daar een gemakkelijke prooi van meeuwen worden. De sterfte onder garnalen en vissen moet in het gebied ten noorden en noordoosten van de pijpuitlaat erg groot zijn, maar is nog niet te berekenen. Bij het aantal- en dichtheidsverloop van

Temperatuur

Jaap Stoffels

Opvallend is de temperatuurstijging van het afvalwater (tot 38,5° C!) tijdens de suikerbietencampagne, waarvoor men geen verklaring heeft kunnen vinden. Een gezamenlijk optreden van organische en thermische verontreiniging heeft echter tot gevolg, dat nog meer zuurstof aan het milieu zal worden onttrokken dan alleen bij afbraak van organisch afval het geval is. De omgeving van de pijpuitlaat zal op die manier, in elk geval tijdens de bietencampagne, zuurstofloos worden. Dat dit in 1969 en 1970 al is gebeurd, blijkt uit het feit dat, vooral tijdens laagwater, erg veel

bijvoorbeeld nonnetjes, kokkels, wadpieren of kreeftachtigen lijkt een vermindering vrijwel altijd een negatief gevolg van hel lozen, terwijl de dichtheidstoename die bij enkele soorten te constateren valt niet zo een, twee, drie is uit te leggen als een positief gevolg van deze lozing (wat natuurlijk t.g.v. een evenwichtsverschuiving altijd mogelijk is). We denken hierbij aan oud-minister Bakker, die in 1970 eens heeft gezegd: 'Er zullen misschien enkele 37

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen